کمی پس از گردهمایی مشترک اعضای کمیسیون انرژی و محیط زیست و کمیسیون بازار پول و سرمایه اتاق تهران برای بررسی مشکلات مربوط به پتروشیمی‌ها، این موضوع بار دیگر در متن دستور جلسه کمیسیون بازار پول و سرمایه قرار گرفت تا اهمیت پتروشیمی در بازار سرمایه بیش از پیش نمایان شود.
در نشست مشترک دو کمیسیون مشورتی اتاق تهران، اعضای این کمیسیون‌ها در کنار چندین تن از فعالان حوزه پتروشیمی و مدیران پالایشگاه‌ها به واکاوی مشکلات مربوط در این حوزه پرداخته بودند. در آن نشست که برخی از اعضای هیات رییسه اتاق تهران نیز حضور داشتند، قرار شد تا کمیته‌ای با حضور نمایندگان هر دو کمیسیون و نیز مدیران پالایشگاه‌های پتروشیمی تشکیل شود و مسائل و مشکلات این واحدها در این کمیته به بحث گذاشته شده و راهکارهای پیشنهادی برای رفع آن احصا شود.
کمیسیون بازار پول و سرمایه اتاق تهران نیز در آخرین نشست خود این مساله را مجدداً مورد رسیدگی قرار داد و مسولان و اعضای این کمیسیون سعی کردند از خلال مباحث مطرح شده، چاره‌ای برای رفع مشکلات پتروشیمی‌ها از طریق بازار سرمایه بیندیشند. در این نشست مدیران برخی از واحدهای پلایشگاهی نیز حضور داشتند و مشکلات این بخش از زبان آنها بیان شد.
تاکید بر استقرار نظام رگولاتوری
مرتضی عزیزی مدیرعامل شرکت نفت و گاز پارسیان در این نشست بر استقرار نظام رگولاتوری در کشور تاکید کرد و گفت: «رگولاتوری، به معنی شورای رقابت نیست بلکه سازمان تنظیم مقررات است و باید محلی باشد که نمایندگان مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان به همراه اتاق بازرگانی در آن حضور داشته باشند.»
وی با بیان اینکه یکی از مشکلات تولیدکنندگان در بخش‌های مختلف، تغییر برنامه‌ها و صدور دستورالعمل‌های متناوب است، افزود: «به محض آنکه پالایشگاه‌ها و پتروشیمی‌ها سودده می‌شوند از سوی برخی مورد بازخواست قرار می‌گیرند و سوال می‌شود که این سودها به چه صورت نصیب این بخش از تولید کشور شده است در حالی که همین اندک سود به دست آمده نیز با تلاش و از راه قانونی به دست آمده است. این روند از گذشته بوده و اکنون هم ادامه دارد.»
درخواست‌های پالایشگاه‌داران از دولت
مدیرعامل شرکت نفت و گاز پارسیان در ادامه به گوشه‌ای از ماجرای این روزهای صنعت پالایشگاهی کشور اشاره کرد و گفت: «به فاصله کوتاهی که دولت یازدهم بر سر کار آمد، از سوی برخی مسولان دولتی عنوان شد که واگذاری‌های صورت گرفته در بخش پالایشگاهی اشتباه بوده است و این تعداد واحد پالایشگاهی نباید واگذار می‌شد.» عزیزی افزود: «این در حالی است که طی سال‌های گذشته که روند واگذاری برخی از پالایشگاه‌ها آغاز شد، مردم در بازار سرمایه از این واگذاری‌ها استقبال کردند و سهام شرکت‌های پالایشگاهی در کوتاه زمان ممکن فروخته شد.» به گفته وی، واحدهای واگذار شده موفق شدند تولید خود را ارتقا دهند و به کیفی‌سازی دست بزنند.
عزیزی در ادامه به بیان دو خواسته امروز صنایع پالایشگاهی کشور از دولت پرداخت و گفت: «خواسته نخست این بخش از اقتصاد و تولید کشور این است که قیمت نفت خام مطابق با آنچه که در قانون آمده به پالایشگاه‌ها فروخته شود و دولت به همان نرخی که نفت را صادر می‌کند و به کشورهای دیگر می‌فروشد، با واحدهای پالایشگاهی محاسبه کند.» آن‌طور که وی عنوان کرد نرخ فروش نفت خام به عنوان ماده اولیه مورد نیاز به واحدهای تولیدی این بخش، مهندسی شده است و دولت نفت خام را به نرخ نفت سبک عمان و دبی به پالایشگاهی داخلی می‌فروشد.
عزیزی همچنین خواسته دوم را اینگونه بیان کرد که قیمت خرید محصولات از پالایشگاه‌ها نیز به نرخ روز محاسبه شود. وی در عین حال افزود: «دولت باید به واحدهای پالایشگاهی اجازه واردات نفت بدهد.» به گفته عزیزی، در حال حاضر برخی از پالایشگاه‌های کشور از جمله پالایشگاه تبریز، امکان واردات نفت به قیمت ارزان‌تر را دارند.
پالایشگاه شیراز در مرز ورشکستگی
مدیر مالی پالایشگاه شیراز نیز در این نشست از خطر ورشکستگی که متوجه این واحد صنعتی شده است خبر داد و گفت: «سود خالص پالایشگاه شیراز در سال 1393 نسبت به سال پیش از آن، 90 درصد کاهش داشته است.»
ناصر تنگستانی با بیان اینکه واحدهای پالایشگاهی در دوره‌ای که قیمت نفت رو به فزونی گذاشت، سودده بودند، افزود: «پالایشگاه شیراز طی شش ماهه اول امسال، 73 میلیارد تومان زیان داشته است در حالی که سرمایه در گردش این واحد صنعتی 95 میلیارد تومان است و اگر این روند ادامه یابد، تا دو ماه آینده عملاً باید پالایشگاه شیراز را تعطیل کرد.» تنگستانی در ادامه گفت: «حداقل انتظار واحدهای پالایشگاهی از دولت این است که مطابق با قانون با آنها برخورد شود.»
برداشت مالیات از سرمایه در گردش
مدیرعامل پالایشگاه تهران نیز در این جلسه، فشار سازمان امور مالیاتی بر شرکت‌های پالایشگاهی را یکی از دلایل عمده بروز مشکلات جدی برای واحدهای این بخش عنوان کرد و گفت: «نزدیک به یک سال است که حساب شرکت پالایش نفت تهران از سوی سازمان امور مالیاتی بسته شده است در حالی که مالیات بر ارزش افزوده از سوی این شرکت پرداخت شده است.» ناصر بابایی با بیان اینکه محصولات شرکت‌های پالایشگاهی از طریق شرکت ملی نفت ایران در بازار فروخته می‌شود، افزود: «شرکت ملی نفت به نیابت از پالایشگاه‌ها اقدام به فروش محصولات این واحدهای تولیدی می‌کند و پول به دست آمده به خزانه واریز می‌شود در حالی که پالایشگاه‌ها پولی از این محل نگرفته‌اند و سازمان امور مالیاتی نیز در اقدامی عجیب، مالیات بر ارزش افزوده برخی از واحدهای پالایشگاهی را از سرمایه در گردش آنها برداشت کرده است.» پس از پایان سخنان فعالان صنعت پتروشیمی و گلایه‌های آنان از رویدادهای عجیب در این صنعت، مقرر شد بررسی بیشتر این موضوعات در کمیته ویژه‌ای که به همین منظور در اتاق تهران پیشنهاد شده، صورت بگیرد تا دلیل رویدادهای گذشته مشخص شود و برای بهبود و رونق این صنعت راهکارهای اجرایی و علمی به دولت پیشنهاد شود.
