مناصب اقتصادی کشور را به واردکنندگان عمده دادند/ عمل دولت به اقتصاد مقاومتی در حد حرف

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، مقام معظم رهبری در نخستین روز سال 95 با حضور در حرم مطهر رضوی 10 اقدام و عمل را برای تحقق اقتصاد مقاومتی برشمردند که عبارتند از:
1- تمرکز بر فعالیت‌ها و زنجیره‌های اقتصادی مزیت‌دار کشور
2- زنده کردن تولید داخلی
3- پرهیز از واردات تضعیف کننده تولید داخلی
4- پرهیز از هدردادن منابع مالی‌ای که پس از برجام باید وارد کشور شود
5- دانش‌بنیان شدن بخش‌های مهم و حساس
6- احیای بخشهای اقتصادی که قبلاً در آنها سرمایه گذاری شده
7- شرط انتقال فناوری در معاملات خارجی
8- مبارزه جدی با فساد، ویژه‌خواری و قاچاق، در کشور
9- ارتقای بهره‌وری انرژی
10- نگاه ویژه به صنایع متوسط و کوچک
به‌منظور بررسی واقعیت اجرایی شدن اقتصاد مقاومتی و میزان موفقیت دولت در پرداختن به این فرازهای مهم  به‌سراغ مرتضی رحیمی یگانه کارشناس اقتصادی، مترجم و استاد دانشگاه شهید بهشتی، رفتیم.

تسنیم: به نظر جنابعالی اولویت با کدام یک از موارد 10 گانه اقدام و عمل اقتصاد مقاومتی است؟
در میان صدها راهکار،  این ده راهکار بسیار مهم همگی دارای اولویت هستند و باید بطور یکپارچه مورد توجه قرار گیرند. غفلت از هرکدام از این ده راهکار حتما خسارت هایی در پی داشته و دارد. این ده راهکار از یک نگرش مدبرانه ی شجاعانه و جهت گیری استقلال طلبانه حکایت می کند. خوب اولویت های اقتصاد ما از نظر مزیت نسبی شاید عبارت باشند از فعالیت های معدنی مثل سنگ  و فلزات - پتروشیمی  – تولیدات کشاورزی – صنایع پوشاک – صنایع غذایی – تولید خشکبار – چای و برنج – محصولات دریایی -  فرآورده های باغی و مرکبات. اما آنچه اولویت دارد تغییر جهت گیری ها و روی آوردن به آن نگرش نجات بخش است. نگرشی که در آن روحیه ی جهادی و کار و فعالیت و به تعبیر رهبری عزیزمان اقدام و عمل در آن بر سخنوری و آمارسازی اولویت داشته باشد. شاید اگر اراده ای برای تحقق اقتصاد استقلال گرا وجود داشت اولویت را به تکمیل سرمایه گذاری  های قبلی می داد. کارهای نیمه تمام قبلی که هزاران میلیارد تومان در آن ها سرمایه گذاری شده مثل مسکن مهر و صنایع زیربنایی و نیروگاه ها. اما می بینیم که شواهد چنین چیزی را نشان نداده است. هزاران میلیارد سرمایه گذاری قبلی را فقط به علل سیاسی و جناحی تعطیل نموده و یا در مواردی که نتوانسته اند روند کار را بسیار بسیار کند ساخته اند.
 

تسنیم: دولت در کدام اولویت موفق عمل کرده است؟
این که دولت آقای روحانی در کدام مورد موفق عمل کرده است باید عرض کنم اگر در این موارد موفق عمل  کرده  بود که نیاز به تذکرات مزبور نبود. شاید دولت کنونی واردات نشان دار مثل خرید هواپیماهای پهن پیکر را موفقیت بزرگ خود معرفی کند اما از نظر اهل فن این کارها هنر نیست. نکته این است که عمل و اقدام به موارد دهگانه بی هزینه نخواهد بود. هر موفقیتی  مستلزم هزینه است. بدون دوران  گذار و تحمل نابسامانی های تخریب نمی توان به دوران شکوفایی و بهره وری رسید. لذا آنچه برای هر تغییر و تحولی لازم است در وهله ی اول شجاعت است در در دل کندن از بنای موجود و سپس صبر و تحملی است که تا آماده شدن بنای جدید بایستی  وجود داشته باشد. کلمه ی مقاومتی که در عنوان اقتصاد مقاومتی قرار دارد ناظر بر همین معناست. نابرده رنج گنج میسر نمی شود. اما معمولا سیاستمداران و علاقمندان به پست و مقام روش  های هزینه بر را ترجیح نمی دهند بلکه برای یک سیاست مداری که تزویر و فریب را سرلوحه ی کارش قرار می دهد روش مطلوب شعار دادن و جلوه گری بدون هرگونه اقدام و عمل است. خیلی اگر زحمت بکشند هماهنگ کردن با  مدیران خود در مورد این  که چه بگویند و چه نگویند است.
 

تسنیم: در کدام یک ناموفق بوده است؟
عرض کردم که حتما در همه ی موارد دهگانه ی مزبور ناموفق عمل شده است. مهمترین حرکت منفی کاهش شدید خیز علمی کشور است. پوشیده نیست که دولت قبل اقدامات مهمی در جهت ارتباط صنعت با دانشگاه انجام داد که وقتی دانشمندان هسته ای ما را ترور کردند ما متوجه شدیم که پاشنه آشیل  اقتصاد ما همین عدم ارتباط صنعت و دانشگاه بوده است و این ارتباط است که می خواهند با شهادت عزیزان ما قطع شود. کشورهایی مثل چین از تحریم های غرب نهراسیدند بلکه آن را نقطه ی عطفی برای خودکفایی و افزایش فعالیت های تولیدی قرار دادند. عدم موفقیت دولت کنونی در اقتصاد ناشی از نگرش محافظه کارانه و مصلحت جویانه است. نگرش خلاق شجاعانه در ذهنیت مدیران کشور جای خود را به نگرش منفعلانه و مصلحت جویانه داده است. نتیجه اش همین می شود که عزیزانی در سطح معاون رییس جمهور بگویند ما در کشور غیر از آبگوشت بزباش چیزی نمی توانیم تولید کنیم ! نگرشی عملگرا نمی تواند دستور به توقف سیستم های هوشمند در اقتصاد کشور بدهد. می بینیم که دولت آقای روحانی طرح هایی مثل طرح ایران کد و شبنم را که به شفافیت روند اقتصادی منجر می شد متوقف نمود و در مواردی مثل  کارت سوخت هم چند بار اقدام به توقف آن نموده که تاکنون موفق نبوده است. همین تصمیمات است که زمینه را برای فعالیت قاچاقچیان فراهم نموده است. متاسفانه حجم کالای قاچاق در کشور ما بسیار بسیار بالاست. به نظرم کسانی که مسئولیت اقتصاد کشور را دارند اعتقادی به مبارزه با قاچاق ندارند چرا که مقررات را برای فعالیت قاچاقچیان مساعد ساختند.
 

تسنیم: در کدام اولویت بر خلاف جهت حرکت کرده است؟
من با یک نگاه خوش بینانه عرض می کنم که اگر جهت گیری اقتصادی کشور در سه سال اخیر دقیقا خلاف  جهت گیری مبتنی بر اقدام و عمل بوده است شاید مسکنی باشد بر فشاری که کشورمان در دوران دولت قبل در مقابل اقتصاد جهانی تحمل کرد. بالاخره مسیر موفقیت مثل کوهنوردی است. پیروزی و بالا رفتن انرژی می برد. بطور یکنواخت اگر بالا برویم منجر به خستگی فیزیکی و یاس روانی می شود. دوران دولت کنونی را که یک رکود طولانی بود می توانیم با خوش بینی تعبیر به دوران استراحت اقتصاد کشور کنیم. مثلا دولت قبل با نگاه ویژه ای که به صنایع متوسط و کوچک زود بازده داشت و آن ها را از طریق وام ها و قوانین کار مورد حمایت قرار می داد و از طریق انواع وام ها و صندوق مهر رضا واحدهای تولیدی کوچک را حمایت می کرد. الان که این حمایت ها قطع شده ده ها هزار تولید کننده ی  کوچک به چک کردن سیستم های خود مشغول هستند.  واردات بی رویه ای هم که در یکی دو سال اخیر بر بخش تولید فشار می آورد  ناشی از رزومه و صبغه ی فعالیت های قبلی مقامات اقتصادی کشورمان است  که قبل از وزارت در زمینه ی واردات کالا مشغول بوده اند. وقتی شما مناصب اقتصادی کشور را به وارد  کننده های عمده واگذار کنید و ادعا کنید جهت گیری حمایت از تولید داریم مشخص است که ادعای شما مسموع نخواهد بود. اما همین فاجعه را اگر بخواهیم خوش بینانه نگاه کنیم به تولید کننده های ما هشدار می دهد که باید کیفیت تولید خود را به شرایط رقابتی نزدیک کنند.