تاثیر افت قیمت نفت بر توسعه انرژیهای پاک

کاهش قیمت شدید نفت طی سه سال گذشته سبب تحولاتی در سیاستهای انرژی کشورها شده است. برخی از کشورها نظیر هندوستان، اندونزی، مالزی و تایلند از این فرصت برای تجدیدنظر در پرداخت یارانه سوختهای فسیلی استفاده کرده و چین برای جبران کاهش قیمت نفت، مالیات سوخت را افزایش داده است.

 با وجود کاهش قیمت سوختهای فسیلی، از میزان سرمایه گذاریها در انواع انرژیهای تجدیدپذیر کاسته نشده و همچنان توسعه این انرژی پاک و سازگار با محیط زیست در جهان ادامه دارد.

بر اساس آخرین اطلاعات، سرمایه گذاری جهانی در برق تولیدی از انرژیهای تجدیدپذیر در سال ٢٠١٥ به رکورد ٢٨٥,٩ میلیارد دلار رسیده که ٥ درصد بیشتر از سال ٢٠١٤ است. عمده ظرفیت ایجاد شده در تولید برق از منابع تجدیدپذیر غیر آبی (انرژی خورشید و باد) است به طوریکه در سال ٢٠١٥ حدود ١٣٤ گیگاوات ظرفیت جدید دراین بخش ایجاد شده که سهمی حدود ٥٣.٦ درصد از کل ظرفیت جدید تولید برق از انرژیهای تجدیدپذیر می شود.

به این ترتیب، برای نخستین بار سهم ظرفیت جدید تولید برق انرژیهای تجدیدپذیر غیر آبی از ظرفیت جدید تولید برق آبی بیشتر شده است. به طور کلی، در مجموع تولید برق از انرژیهای تجدیدپذیر در جهان با ١٥١ گیگاوات افزایش درسال ٢٠١٥ به ١٩٨٥ گیگاوات رسیده که سهم تولید برق خورشیدی و بادی حدود ٣٣ درصد یا ٦٥٩ گیگاوات بوده است.

در سالهای گذشته، با راه اندازی تجهیزات ساحلی و فراساحلی، ظرفیت تولید برق نیروگاههای بادی افزایش یافته است. نیروگاههای خورشیدی بیشتر در آسیا بویژه چین و ژاپن گسترش یافته اند و این پیشرفتها در ژاپن، مدیون طرح تعرفه های تشویقی برای انرژی پاک است. افزون بر این، درحالی که قیمت فناوریهای تجدیدپذیر درحال تجاری شدن است، در بسیاری از کشورها از جمله کشورهای درحال توسعه برنامه های توسعه ای این نوع انرژی به تصویب رسیده است. بعنوان نمونه هندوستان قصد دارد ظرفیت راه اندازی شده انرژیهای تجدیدپذیر غیرآبی را تا سال ٢٠٢٢ به ١٧٥ گیگاوات برساند که ١٠٠ گیگاوات آن به انرژی خورشیدی اختصاص  دارد.

قیمتهای پایین نفت، چالشی برای دیگر انرژیهای تجدیدپذیر از قبیل سوختهای گیاهی است. اما دولتها با سیاستهای حمایتی خود سعی می کنند این نوع سوخت پاک توسعه یابد. برزیل برای حمایت سوخت گیاهی، نرخ اختلاط اتانول را از ٢٥ درصد به ٢٧ درصد و بیودیزل را از پنج درصد به هفت درصد رسانده و مالیاتهای بنزین را افزایش داده است. آرژانتین و اندونزی نیز تعهدات خود را در مورد سوختهای گیاهی بالا برده اند. در چنین شرایطی، چشم انداز روشنی برای توسعه این نوع سوخت قابل تصور است.

نشریه هفتگی تحولات بازار نفت و گاز مدیریت کل امور اوپک و مجامع انرژی که به این موضوع پرداخته است در ادامه آورده است؛ اگرچه با کاهش قیمت انرژی، ممکن است در ارتقای کارایی انرژی کوتاهی صورت پذیرد، اما آمارهای جدید نشان می دهد که همچنان شدت انرژی جهان روند نزولی یک دهه اخیر خود را حفظ کرده است. این روند کاهشی، نتیجه بهبود کارایی انرژی و تغییرات ساختاری در اقتصاد جهانی با وجود افزایش جمعیت است، از این رو می توان انتظار داشت که با جایگزینی سوختهای پاک و ارتقای کارایی انرژی، رشد مصرف سوختهای فسیلی بویژه نفت در سالهای آینده محدود شود.

مجموعه این تحولات، از تثبیت تدریجی نقش انرژیهای تجدیدپذیر در بازار جهانی انرژی حکایت دارد و ضرورت توجه به مقاوم کردن اقتصاد انرژی کشور با سرمایه گذاری بنیادی توسعه ای در این زمینه را خاطرنشان می سازد.

دکتر شاهین محمدنژاد

کارشناس ارشد انرژی

۶ تیر ۱۳۹۵ ۱۰:۱۵
تعداد بازدید : ۳۹۴