بیست‌و‌دومین نشست کمیسیون انرژی و محیط زیست اتاق تهران در حالی برگزار شد که این جلسه، یک مهمان ویژه داشت. مدیرکل امور اوپک و مجامع انرژی وزارت نفت که به دعوت کمیسیون انرژی و محیط زیست اتاق تهران به این نشست آمده بود، یک بررسی اجمالی از وضعیت بازار نفت ارائه و چشم‌انداز پیش‌روی این کالای استراتژیک جهانی را تحلیل کرد.
در این نشست، مهدی عسلی، مهمان بلندپایه کمیسیون انرژی اتاق تهران، با تحلیل چندوجهی بازار نفت از منظر تولید، تقاضا و قیمت تاکید کرد که با توجه به ارزان بودن نسبی انرژی در ایران، سیاست اقتصادی کشور می‌تواند به سمت جذب سرمایه‌های خارجی در راستای توسعه صنایع انرژی‌بر باشد؛ مزیتی که تعداد کمی از کشورهای دنیا از آن برخوردار هستند.
به گزارش روابط عمومی اتاق تهران، دکتر مهدی عسلی در فرصت نشست با فعالان اقتصادی در حوزه نفت و انرژی، توضیحاتی در رابطه با دلایل تغییرات قیمت نفت و تحولات بخش تقاضا و عرضه این محصول در عرصه بین‌المللی ارائه داد و به برخی از پیش‌بینی‌ها در ارتباط با قیمت نفت طی ماه‌های آتی اشاره کرد.
چرا قیمت نفت بهبود یافت؟
مدیرکل امور اوپک و مجامع انرژی وزارت نفت با بیان اینکه قیمت نفت در ماه‌های اخیر بهبود یافته‌است، گفت: عوامل بنیادی در بخش‌های عرضه و تقاضا، انتظارات و نیز تحولات بازارهای مالی در بهبود قیمت نفت در ماه‌های اخیر دخیل بوده است. به گفته مهدی عسلی، افزایش تقاضا برای فرآورده‌ها به دلیل قیمت پایین نفت و رشد اقتصادی در مناطق مختلف دنیا بر قیمت نفت خام اثر داشته است. حال آنکه در بخش عرضه، تحولات بلندمدت و نیز تغییرات کوتاه‌مدت در این بهبود قیمت‌ها بی‌اثر نبوده است. وی با اشاره به تاثیر عوامل بلندمدت بر بهبود قیمت نفت طی ماه‌های اخیر، کاهش تولید نفت غیرمتعارف در آمریکا و کانادا تحت تاثیر قیمت‌های پایین نفت و کاهش سرمایه‌گذاری‌ها در دو سال گذشته را مورد اشاره قرار داد. همچنین به گفته این کارشناس حوزه نفت و انرژی، عوامل کوتاه‌مدت این موضوع، عمدتاً ناشی از اختلال در تولید و عرضه نفت در کانادا، نیجریه و سایر کشورهای تولیدکننده بوده است.
بنا بر تحلیل مدیرکل امور اوپک و مجامع انرژی وزارت نفت، انتظار کاهش عرضه به دلیل کاهش سرمایه‌گذاری‌ها در سال‌های اخیر، ضعف دلار و بهبود شاخص‌های بازارهای بورس در قیمت نفت خام تاثیرگذار بوده است. دکتر مهدی عسلی با اشاره به آثار رشد اقتصادی در جهان بر موضوع تقاضای نفت، گفت: رشد اقتصادی دو کشور هند و چین برای سال 2016 میلادی به ترتیب 7.5 و 6.5 درصد پیش‌بینی می‌شود که در کنار رشد اقتصادی هرچند محدود سایر کشورهای اثرگذار جهان، میزان تقاضای نفت را در جهان افزایش داده است. وی افزود: با توجه به بررسی‌ها، برآورد تقاضای نفت در جهان در سال 2016 نسبت به سال پیش از آن، نزدیک به 1.29 درصد رشد داشته است.
مهدی عسلی در ادامه به برخی تغییرات در عرضه نفت اشاره کرد و گفت: بررسی عرضه نفت کشورهای غیراوپک نشان می‌دهد که این میزان، رشد منفی 1.29 درصد طی سال 2016 میلادی نسبت به سال پیش از آن داشته است. مدیرکل امور اوپک و مجامع انرژی وزارت نفت در ادامه، به میزان تولید نفت خام اوپک طی سال 2016 میلادی اشاره کرد و با بیان اینکه در سه ماه نخست سال جاری میلادی، میزان تولید نفت خام اوپک به 32 میلیون و 560 هزار بشکه در روز رسید، افزود: تولید نفت خام ایران در اواخر سال 2014 میلادی به پایین‌ترین میزان خود طی هشت سال گذشته رسید اما طی سال جاری میلادی شاهد جهش تولید در این بخش هستیم. به گفته وی، در حال حاضر عربستان سعودی با 10 میلیون و 210 هزار بشکه در روز، تولیدکننده عمده نفت در میان کشورهای عضو اوپک است. مهدی عسلی با بررسی آخرین آمار اوپک، یادآور شد که پس از عربستان سعودی، کشور عراق با تولید 4 میلیون و 280 هزار بشکه در روز، دومین تولیدکننده عمده اوپک است و ایران با تولید 3 میلیون و 150 هزار بشکه در روز در جایگاه سوم قرار دارد.
گران‌ترین و ارزان‌ترین نفت تولیدشده
وی در بخش دیگری از سخنانش، به هزینه‌های سرمایه‌ای و عملیاتی برای تولید یک بشکه نفت در کشورهای تولیدکننده اشاره کرد و گفت: کشور انگلستان بالاترین و عربستان سعودی پایین‌ترین هزینه‌ها را به خود اختصاص داده‌اند. به گفته دکتر عسلی، هزینه سرمایه‌ای تولید یک بشکه نفت در ایران حدود 4 دلار و هزینه عملیاتی آن حدود 9 دلار است و ایران پس از عربستان، ارزان‌ترین شرایط برای تولید نفت در جهان را دارد. وی همچنین تصریح کرد که در حال حاضر، انبار نفت و نگهداری آن، یک استراتژی مهم در عرصه جهانی است که در این زمینه ایالات متحده آمریکا یکی از کشورهای سردمدار مخازن استراتژیک نفت در جهان است.
آخرین پیش‌بینی‌ها از قیمت جهانی نفت
مدیرکل امور اوپک و مجامع انرژی وزارت نفت در ادامه، به آخرین پیش‌بینی‌های کوتاه‌مدت قیمت نفت خام برنت از سوی برخی موسسات و مراجع معتبر بین‌المللی طی آوریل 2016 (اردیبهشت 95) اشاره کرد و با بیان اینکه تمامی پیش‌بینی‌ها حاکی از رشد قیمت نفت در سال 2017 نسبت به سال جاری میلادی است، افزود: پایین‌ترین رقم پیش‌بینی شده برای سال 2016 میلادی مربوط به موسسه مورگان استنلی با رقم 33 دلار به ازای هر بشکه است در حالی که ABN Amro برای این سال، رقمی معادل 50 دلار را پیش‌بینی کرده است. مهدی عسلی در رابطه با آخرین پیش‌بینی‌های بلندمدت قیمت نفت خام که توسط برخی مراجع معتبر از جمله صندوق بین‌المللی پول، واحد پیش‌بینی اکونومیست و نیز اداره انرژی آمریکا صورت گرفته، گفت: بر این اساس، برای سال 2016 میلادی نفت خام برنت تا 43.03 دلار و برای سال 2017 میلادی، معادل 51.82 دلار پیش‌بینی شده است.
دکتر عسلی در پایان سخنان خود در نشست کمیسیون انرژی و محیط زیست اتاق تهران، در خصوص پیش‌بینی خود از قیمت جهانی نفت طی ماه‌های آتی، گفت: به نظر من، قیمت نفت سقوط نمی‌کند اما بالا هم نمی‌رود. وی با بیان اینکه بخش نفت و انرژی، پیشران رشد اقتصادی کشور است، افزود: صنایع انرژی‌بر در ایران در مقایسه با سایر نقاط جهان ارزان‌تر است، از این رو باید سیاست اقتصادی کشور، دعوت از کشورهای دیگر به ایران و سرمایه‌گذاری در بخش صنایع انرژی بر باشد.
دنیای امروز، عرصه فرصت‌هاست
منصور معظمی رییس کمیسیون انرژی و محیط زیست اتاق تهران نیز در این نشست، با اشاره به اینکه دنیای کنونی، عرصه فرصت‌ها است، گفت: در حال حاضر در بازار نفت، کشور عراق یک تهدید جدی برای ایران محسوب می‌شود و با توجه به رشد تولید و صادرات نفت این کشور، اگر نتوانیم به درستی برنامه‌ریزی کنیم و از فرصت‌ها نهایت بهره را نبریم، قطعاً در آینده‌ای نزدیک بخشی از بازار جهانی نفت را به عراق خواهیم باخت. معظمی در ادامه به موضوع قراردادهای جدید نفتی اشاره کرد و با تلقی کردن از آن به عنوان یک فرصت تاریخی برای کشور، گفت: بخش انرژی کشور همچنان برای سرمایه‌گذاران خارجی جذابیت دارد، بنابراین اگر بتوانیم این بخش را تکان دهیم که به حرکت درآید قطعاً سایر صنایع نیز به حرکت در خواهد آمد.
