تغییر و تحولات اخیر در سطح معاونان وزارت صنعت، معدن و تجارت بخشی از برنامه های هفدهمین نشست کمیسیون تجارت اتاق تهران را برهم زد. به گزارش روابط عمومی اتاق تهران، قرار بود در این نشست، موضوع قیمت گذاری ها و دخالت های دولت در این زمینه با حضور معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت و نیز رییس سازمان حمایت به بحث گذاشته شود اما با خانه تکانی که چندی پیش در این وزارتخانه رخ داد، عملا نشست و مذاکره با محمدرضا ضیغمی و محمدحسن نکویی مهر بی فایده بود.
از این رو، کمیسیون تجارت اتاق تهران از جانشین های این دو معاون سابق برای حضور در جمع خود دعوت کرد که در نشست هفدهم، هیچ یک از این دو مسؤل تازه وارد به اتاق تهران نیامدند و اعضای کمیسیون به ناچار موضوع دستور جلسه را بدون حضور مدیران دولتی به بحث گذاشتند. در این نشست، مباحث و موضوعات دیگری نیز مطرح شد که تازگی داشت.
تجارت لاستیک در دست دلالان
رحمان پورقربان دبیر انجمن صادرکنندگان صنعتی،معدنی و خدمات مهندسی، از ورود دلال های کشورهای همسایه به ایران برای صادرات کالاهای ایرانی خبر داد. این فعال اقتصادی، نسبت به این رویه هشدار داد و پیدایش آن را به مابه التفاوت نرخ ارز دولتی و آزاد ربط داد. پورقربان در این رابطه گفت: اخیرا شاهد ورود دلال های کشورهای همسایه به داخل کشور با چمدان های دلار هستیم که مبادرت به خرید کالاهای داخلی از بازار کرده و آن را بار کامیون ها کرده و به دیگر کشورها صادر می کنند. عضو کمیسیون تجارت اتاق تهران در توضیح بیشتر اظهار کرد که در حال حاضر دلال های خارجی بازار لاستیک و تایر داخلی را هدف گرفته و با خرید انبوه مبادرت به صادرات این محصول می کنند.
به گفته وی، این اقدام آسیب هایی را به چرخه صادرات کشور خواهد زد به طوری که آمار صادرات به این طریق، به نام شرکت های تولیدی داخلی ثبت نمی شود و در عین حال این واحدها محصولات خود را صادر شده می بینند در حالی که از دلار صادراتی و جوایز این بخش خود را محروم می بینند.
عسگراولادی: طرح شبنم ضد تولید و تجارت است
در ادامه این نشست، مجیدرضا حریری که در جلسات قبل این کمیسیون به شدت از طرح شبنم انتقاد کرده و آن را مخرب تجارت و کسب و کار تجاری دانسته بود، در این جلسه نیز با ابراز نگرانی از اینکه از اول تیرماه امسال طرح شبنم برای همه کالاهای وارداتی اجباری می شود، تصریح کرد که فعالان اقتصادی نگران این هستند که دولت چگونه می خواهد ادامه این طرح را با همه کالاها از کوچک تا بزرگ اجرایی کند.
پس از ابراز نگرانی حریری از اجرای طرح شبنم که به بارکدهای دوبعدی در میان جامعه فعالان اقتصادی کشور شناخته می شود، اسدالله عسگراولادی نیز در سخنان کوتاهی از این طرح انتقاد کرد و گفت: من طرح شبنم را ضد تجارت و ضد تولید می دانم. عسگراولادی افزود: به اعتقاد من این طرح، یک کاسبی و دکان تازه ای برای برخی باز کرده است.
محسن بهرامی ارض اقدس نیز در این رابطه تأکید کرد که کمیسیون تجارت اتاق تهران با ارسال نامه ای به هیأت رییسه اتاق تهران مراتب نگرانی بخش خصوصی از اجرای طرح شبنم را منعکس کرده و خواستار آن شده است که اتاق تهران در این رابطه موضع گرفته و از دولت بخواهد که این طرح تا زمانی که به پختگی کامل نرسیده است متوقف شود.
خانه تکانی به قصد تشدید برخوردها
رییس کمیسیون تجارت اتاق تهران در ادامه این جلسه، به برکناری سه معاون وزارت صنعت، معدن و تجارت اشاره کرد و خانه تکانی اخیر در این وزارتخانه را در راستای تشدید برخوردها در بازار و فشار به واحدهای تولیدی دانست. بهرامی ارض اقدس این نکته را نیز اضافه کرد که افراد جایگزین شده از حیث سابقه اجرایی و مدیریتی در حد و اندازه های حذف شدگان از این وزارتخانه نیستند. چندی پیش با حکم وزیر صنعت، معدن و تجارت، محمدرضا ضیغمی معاون بازرگانی داخلی، محمدحسن نکویی مهر رییس سازمان حمایت تولیدکنندگان و مصرف کنندگان و نیز صدراله دولت مدیرعامل شرکت پشتیبانی امور دام برکنار کرد و سید جواد تقوی را به جای نکویی مهر نشاند و کلید معاونت بازرگانی داخلی را به حسن رادمرد داد.
به گفته بهرامی، معاونان برکنار شده وزارت صنعت، معدن و تجارت طی دوره حضور خود در این وزارتخانه باور داشتند که نمی توان با برخورد و تعزیرات بازار را کنترل کرد. آنطور که وی اعلام کرد، قرار بود در هفدهمین نشست کمیسیون تجارت اتاق تهران، سید جواد تقوی رییس جدید سازمان حمایت به جمع فعالان اقتصادی بیاید که این اتفاق نیفتاد و تقوی به نشست اتاق تهران نیامد.
جای خالی بخش خصوصی در سفر به چین
در ادامه این نشست، اسدالله عسگراولادی از معطلی 50 کشتی تجاری در گمرکات جنوبی کشور خبر داد که تخلیه بار این تعداد کشتی به دلیل دریافت ارز از سوی صاحبان کالاها به تعویق افتاده است. عسگراولادی در ادامه به سفر اخیر رییس جمهور به چین اشاره کرد و با انتقاد از اینکه در هیأت 50 نفره اعزامی ایران به این کشور حتی یک نفر از بخش خصوصی حضور نداشته است، گفت: من با اینکه از طرف دولت چین برای حضور در اجلاس شانگهای و سخنرانی در این اجلاس دعوت شده بودم اما موفق نشدم خودم را به این نشست برسانم. او ادامه داد: من قصد داشتم به همراه هیأت اعزامی ایران به این اجلاس بروم و دولت را همراهی کنم که نه تنها بنده بلکه هیچ فعال اقتصادی در این هیأت جایی نداشتند.
عسگراولادی با انتقاد از رییس اتاق ایران، خاطرنشان کرد که پارلمان بخش خصوصی باید در اینگونه سفرها در رایزنی با دولت مقدمات حضور تعدادی از فعالان اقتصادی و آگاهان به بازار کشورهای هدف، در هیأت همراه دولت به کشورهای خارجی را فراهم کند.
راه اشتباه تجارت با چین
سید کمال سیدعلی دیگر عضو کمیسیون تجارت اتاق تهران نیز به عملکرد ضعیف در مناسبات تجاری ایران با کشور چین اشاره کرد و گفت: تاکنون در قراردادهایی که با چین داشته ایم متأسفانه خوب عمل نکرده ایم. به گفته وی، 30 تا 40 میلیارد دلار پول ایران در این کشور است اما صنعت کشور همچنان تشنه تجارت با چین است.
معاون سابق ارزی بانک مرکزی در ادامه تصریح کرد: ما نتوانستیم از روابط نزدیک سیاسی که با چین ایجاد کرده ایم به نفع اقتصاد و تجارت کشور اقدام کنیم و باید گفت یکی از دلایل این نقصان این است که دولت امور تخصصی را به افراد خبره و متخصصان واگذار نمی کند. وی در ادامه اضافه کرد: اتاق بازرگانی مشترک ایران و چین باید دست به کار شده و در خصوص رابطه با کشور چین بررسی ها کارشناسی را انجام داده و اگر راه را به اشتباه رفته ایم اعلام کند.
در پاسخ به سیدعلی، اسدالله عسگراولادی در یک جمله پاسخ داد که ما در روابط خود با چین به آن اندازه که سر وصدا راه انداخته ایم خوب عمل نکرده ایم.
حریری نیز به این بحث پیوست و با بیان اینکه اتاق ایران از ظرفیت های بین المللی که در دست دارد نتوانسته بهره برداری کند، گفت: در حالی که در ICC آمده است که تحریم ها علیه یک کشور، نباید تجارت و بازرگانی آن کشور را هدف بگیرد، اتاق ایران که عضو این نهاد بین المللی است نتوانسته از این فرصت در جهت رفع تحریم ها علیه ایران و یا کاهش آن استفاده کند.
سیدکمال سیدعلی نیز این نکته را به سخنان و تذکر مجیدرضا حریری اضافه کرد که براساس قوانین ICC ورود بانک ها به دامنه تحریم ها خلاف است.
معاون جدید به اتاق نیامد
براساس دستورجلسه هفدهمین نشست کمیسیون تجارت اتاق تهران، قرار بود در این نشست با حضور برخی مسوولان وزارت صنعت، معدن و تجارت موضوع قیمت گذاری دولت و دخالت های دولت در بازار به بحث و بررسی گذاشته شود اما با برکناری دو معاون این وزارتخانه و عدم حضور متولیان جدید در نشست این کمیسیون، فعالان اقتصادی به تنهایی به گفتمان خود پیرامون این موضوع ادامه دادند. محسن بهرامی ارض اقدس، به آخرین گراش بانک مرکزی اشاره کرد که بر اساس آن شاخص هزینه تولید در سال 90 ، 2/34 درصد افزایش یافته است و این بدان معنی است که در سبد تولید، افزایش قیمت ها نیز بر آن تحمیل شده است. رییس کمیسیون تجارت در ادامه افزود: حال این سوال مطرح می شود که باتوجه به افزایش 35 درصدی شاخص تولید، سازمان حمایت به کدام گروه کالایی اجازه افزایش قیمت بیش از 15 درصد داده است؟ او در ادامه با بیان اینکه نظام قیمت گذاری بر اساس ماده 101 قانون برنامه خلاف است، به نشست سال گذشته اعضای این کمیسیون با معاون بازرگانی داخلی و رییس سازمان حمایت اشاره کرد و گفت: در آن جلسه روی 7 قلم کالا و خدمات که باید مشمول قیمت گذاری شود به توافق رسیدیم و مقرر شد که سایر کالاها و خدمات از دایره قیمت گذاری خارج شود. به گفته بهرامی، معاونان وزیر، این فهرست توافق شده را به کارگروه تنظیم بازار در دولت برده و آن را به تصویب رساندند.
او اضافه کرد که در شرایط فعلی اتاق بازرگانی تهران و فعالان اقتصادی اصرار به اجرای آن مصوبه دارند و اینکه دولت پای خود را از قیمت گذاری ها بیرون بکشد. وی در ادامه به نشست چندی پیش هیأت نمایندگان اتاق تهران اشاره کرد که طی آن موضوع صدور بیانیه از سوی اتاق تهران در زمینه بخش های مختلف اقتصاد کشور مورد تأکید اعضا قرار گرفت. بر این اساس در آن نشست مقرر شد تا هشدارها و نگرانی های بخش خصوصی در کمیسیون های اتاق تهران پخته شده و به صورت بیانیه از سوی اتاق تهران به طور رسمی اعلام شود.
بهرامی همچنین در رابطه با طرح شبنم اظهار نگرانی کرد که این طرح با روندی که در اجرا در پیش گرفته طی 6 ماه آتی با شکست مواجه خواهد شد.