یک منبع آگاه وزارت نفت با بیان اینکه با شکایت ترکیه برای کاهش 25درصدی قیمت گاز صادراتی ایران موافقت نشده است، گفت: قرار نیست هیچ پولی به ترکیه بابت دعوای حقوقی درباره شکایت گازی پرداخت شود.
یک منبع آگاه در گفت وگو با ایرنا به فضاسازی برخی سایت ها درباره دعوای گازی ایران و ترکیه اشاره کرد و افزود: ترکیه دو شکایت گازی علیه ایران طرح کرده بود که در شکایت نخست، دادگاه به نفع ایران رأی داد.
این مقام وزارت نفت اضافه کرد: در شکایت نخست، ترکیه ادعای کم فروشی گاز را مطرح کرده و براساس آن، خواستار دریافت جریمه سنگین می شود که با دفاع محکم وزارت نفت ایران، این شکایت رد شد و ترکیه به جایی نرسید.
وی ادامه داد: شکایت دوم مربوط به درخواست کاهش ٢٥درصدی قیمت بود که در این شکایت نیز به خواسته خود نرسیدند و فقط با تخفیف 12.5درصدی موافقت شد.
وی اضافه کرد: اکنون بحث درباره مبلغی در حدود 2میلیارد دلار است که براساس شکایت دوم، باید به ترکیه تخفیف داده شود.
این مقام مطلع، با بیان اینکه مبلغ 2 میلیارد دلار تخفیف است نه جریمه، افزود: قرار نیست پولی به طرف ترکیه ای پرداخت کنیم، مذاکراتی در جریان است تا این مبلغ در قالب انتقال گاز تسویه شود.
وی با انتقاد از رویکرد سیاسی و جناحی برخی به منافع ملی در عرصه های بین المللی گفت: اینکه عده ای اصرار دارند در دعاوی بین المللی ایران که یک مسئله ملی و معطوف به منافع کشور به شمار می رود و دولت برای صیانت حداکثری از منافع کشور وارد این دعوا شده به گونه ای عمل کنند که گویا دولت مرتکب اشتباه شده، از همان رفتارهای شناخته شده و تاسف آوری است که ریشه در نگاه سیاسی و جناحی در مسائل ملی دارد.
به گزارش ایرنا، ایران و ترکیه در سال 1996 میلادی در جریان سفر نجم الدین اربکان نخست وزیر اسبق ترکیه به تهران قراردادی 25ساله درباره تجارت گاز امضا کردند؛ واردات گاز ترکیه از ایران نیز در 10 دسامبر سال 2011 میلادی آغاز شد.
ایران دومین صادرکننده گاز به ترکیه است و سالانه تا سقف حدود 10 میلیارد مترمکعب گاز به این کشور صادر می کند.
ترکیه پیش از این نیز شکایتی را مبنی بر کم فروشی گاز توسط ایران مطرح که دادگاه آن را رد کرده و به نفع ایران رأی داده بود؛ شرکت بوتاش (شرکت سهامی خطوط لوله نفت و گاز ترکیه) که طرف شرکت ملی گاز ایران به شمار می رود این درخواست را مطرح کرده است.
شکایت دوم ترکیه، ادعای گران فروشی گاز و درخواست برای تخفیف توسط ایران بوده است که صدور رای نهایی، چند سال به درازا کشید.
ترکیه اعلام کرده است قیمت هر یک هزار مترمکعب گاز وارداتی از ایران 490دلار برای آنها تمام می شود، در صورتی که واردات گاز از جمهوری آذربایجان به ازای هر هزار مترمکعب 335دلار برایشان هزینه دارد و برای همین میزان گاز نیز به روسیه 425 دلار پرداخت می کنند.
ترکیه اکنون به عنوان بزرگ ترین خریدار گاز ایران به شمار می رود.
قراردادهای صادرات گاز از طریق خط لوله قراردادهای بلندمدت هستند، بنابراین براساس عرف بین الملل، در قراردادهای صادرات گاز، همواره بندی درج می شود که طرفین قرارداد در دوره های زمانی مشخص بتوانند درخواست تجدید نظر در قیمت گاز صادراتی داشته باشند.
قیمت گاز تابع عوامل مختلف مانند قیمت جهانی نفت است که باعث می شود قیمت گاز نوسان داشته باشد، بنابراین براساس روال عادی، کشورهای صادرکننده و واردکننده اقدام به طرح شکایت های متعدد در مراجع داوری بین المللی می کنند.