رییس اتاق بازرگانی تهران مطرح کرد:سود و زیان «تحریم» برای ایران و غرب

ین موضوعی است که برخی کارشناسان اقتصادی هم به آن باور دارند و از آن جمله، رییس اتاق بازرگانی، صنایع و معادن و کشاورزی تهران است که از زیان 400 میلیارد دلاری تحریم‌کنندگان اقتصاد ایران خبر می‌دهد و البته تاکید می‌کند: در شرایط امروز تشکیل ستاد فرا قوه‌ای برای مقابله با تحریم‌ها ضروری است و امروز دیگر زمان اختلاف دولت و مجلس نیست. یحیی آل‌اسحاق که سال‌ها در بخش‌های مختلف اقتصادی فعالیت کرده و سابقه سکانداری وزارت بازرگانی در دوران دولت سازندگی را نیز در کارنامه دارد، در گفت‌وگویی با «فارس»، ابعاد مختلف تحریم‌های کنونی غرب علیه ایران را بررسی کرده و به تاریخچه تحریم‌هایی که تاکنون در بخش‌های مختلف اقتصاد کشور اعمال شده، اشاره می‌کند.
به گفته رییس اتاق تهران، از زمانی که انقلاب در کشور رخ داد، مجموعه مختصات آنچه از انقلاب نمود پیدا کرد، غیر از آن بود که در مسیر استکبار جهانی باشد. همه افرادی که در ارتباط با ایران بودند، احساس کردند حادثه‌ای بر خلاف مسیر آن شکل گرفته است، به طوری که نخست ‌وزیر رژیم صهیونیستی گفت، زلزله در منطقه اتفاق افتاده است.
وی افزود: این انقلاب با این خصوصیات و با این شرایط به عنوان کشوری مطرح شد که دیگر از اتحاد با غرب خارج شده بود و به یک ایران مستقل تبدیل شد؛ بنابراین از روز اول مقابله با انقلاب اتفاق افتاد. رییس اتاق بازرگانی تهران گفت: پس از انقلاب تحریم‌ها، تهدید‌ها، جنگ نظامی، جنگ فرهنگی، جنگ سیاسی و چالش‌های متعددی ظرف 30 سال به کشور ما تحمیل شد که چاشنی همه این برنامه‌ها تحریم بود. یعنی حتی جنگ نظامی و جنگ سیاسی و تهاجم فرهنگی همراه با تحریم‌ها بود؛ بنابراین مقوله تحریم مقوله‌ تازه‌ای نیست از اول انقلاب تحریم وجود داشته است. شرایط در روزهای اول انقلاب با الان قابل‌مقایسه نیست. وی افزود: انقلاب در شرایطی اتفاق افتاد که بعد از 50 سال فشار استعماری ما وارد تحریم‌ها شدیم و از طرفی دیگر یک جنگ 8 ساله به کشور ما تحمیل شد. امکاناتی که الان وجود دارد با زمان جنگ قابل‌قیاس نیست.
حوزه‌های نیروی انسانی، امکانات سخت‌افزاری و امکانات نرم‌افزاری ما الان قابل‌مقایسه با زمان جنگ نیست و به همین دلیل است که ما تاکید می‌کنیم ضربه‌های نظام استکباری هیچ گاه نتوانسته است آنها را به اهدافشان برساند. رییس اتاق بازرگانی تهران گفت: در گذشته جنگ یک چیزی بود و تحریم به اهداف جنگ کمک می‌کرد، اما امروز خود تحریم اصل شده است و در حوزه جنگ اقتصادی ابزار اصلی مورد استفاده نظام استکباری تحریم است و تمام توانشان را برای شدت بخشیدن به این کار انجام داده‌اند. وی افزود: امروز تحریم‌های اقتصادی به حدی رسیده است که دشمنان هر چه را که فکر می‌کنند می‌توانند با آن به ما ضربه بزنند تهیه کرده‌اند و مثل شرایط جنگی طراحی جنگی علیه کشور ما کرده‌اند. تحریم‌های امروز خیلی متفاوت است نظام استکباری برای تحریم‌ها افسران میدانی گماشته است؛ بنابراین لازم است تا برای مبارزه با تحریم‌ها هماهنگی‌های عمومی، وحدت نظر در کشور وجود داشته باشد. وی گفت: دشمن گلوگاه‌ها را در دست گرفته است تا بتواند به ما ضربه بزند و ما را ناکار کند؛ بنابراین لازم است تا ما ارتباطات بین‌المللی را تقویت کنیم. در حال حاضر ما با 25 کشور منطقه ارتباط جغرافیایی داریم و به لحاظ موقعیت ژئوپلیتیک در واقع ایران‌هاب منطقه است. زندگی عده‌ زیادی از منطقه به ما وابسته است و اگر دشمنان بخواهند ما را دور بزنند و تغییر مسیر بدهند باید کلی هزینه کنند اگر می‌خواهند نفت ما را بخرند باید کلی هزینه کنند.
هزینه 10 برابری تحریم برای تحریم‌کنندگان
آل‌اسحاق گفت: باید توجه داشته باشیم که کشورهایی نظیر هند و ژاپن و همسایگان ما خودشان منافع ملی حیاتی دارند و تابع بی‌چون و چرای دیگران نیستند؛ ولی آنچه نظام استکباری می‌خواهد تا هر کس با ایران همکاری می‌کند باید هزینه بپردازد و حداکثر توانشان این است تا ما را ایزوله کند، ولی شرایط ما طوری است که این تحریم‌ها هر چقدر که برای ما هزینه دارد برای آنها ده برابر هزینه دارد.
وی افزود: امروز اگر نفت 50 دلاری تبدیل به 100 دلار شده است باعث شده که ما درآمدمان 80 میلیارد دلار اضافه شود، اما هزینه‌های آنها چندین برابر شده است و تحریم نفت ایران به تحریم‌کنندگان 400 میلیارد دلار ضربه زده است.
به گفته وی، حداکثر هزینه‌ای که آنها می‌توانند به ما تحمیل کنند این است که ما گران زندگی کنیم و توانسته‌اند ریسک ما را بالا ببرند. قیمت زمان، مواد اولیه و بیمه‌های ما را بالا برده‌اند. اگر همه اینها را محاسبه کنیم در نهایت زندگی ما فقط 20 درصد گران شده است و این به معنای آن نیست که نتوانیم زندگی کنیم یا نتوانیم آنچه لازم داریم را تهیه کنیم. آل‌اسحاق گفت: سالانه بین 60 تا 80 میلیارد دلار ما واردات انجام می‌دهیم و این واردات همان کالاهایی است که نظام سلطه ما را تحریم کرده است. صادرات غیرنفتی ما هم رشد قابل‌توجهی داشته و به‌‌رغم همه تحریم‌ها 40 میلیارد دلار صادرات غیرنفتی داشته‌ایم و نسبت به 5 سال گذشته واردات و صادرات ما رشد چشمگیری کرده است. وی خاطر نشان کرد: ما مواد اولیه، ماشین‌آلات و کالاهای مورد نظر را وارد کشور کرده‌ایم، اما گران‌تر خریده‌ایم و این گرانی بین 10 تا 20 درصد است و به طور متوسط نهایتا تحریم‌ها سالانه 10 میلیارد دلار زندگی ما را گران‌تر کرده‌اند، اما از طرفی دیگر به واسطه افزایش قیمت نفت 80 میلیارد دلار اضافه درآمد داشته‌ایم و در کلان قضیه تحریم به نفع آنها نیست و شاید از نگاه دیگر تحریم‌ها به نفع ما هم شده است. وی افزود: نکته‌ای که وجود دارد این است که 80 میلیارد دلار اضافه درآمد نفت به خزانه دولت است؛ اما هزینه آن 10 میلیارد دلار را مردم پرداخت کرده‌اند که این بی‌انصافی است. قرار نیست هزینه جنگ را فقط مردم بدهند. باید از محل همین درآمدها جبران هزینه کرد. تحریم‌ها اثر کرده است، ولی تحریم این نیست که دشمنان به اهدافشان رسیده‌اند. وی افزود: در 30 سال گذشته ما تحریم داشته‌ایم تحریم‌ها هم هزینه داشته است، اما برای ما ایجاد فرصت کرده است و ما بازارهای جدیدی برای خود ایجاد کرده‌ایم.
رییس اتاق بازرگانی تهران گفت: در شرکت نفت از زمان دارسی خرید قطعات و تجهیزات مربوط به انحصار چند شرکت خاص انگلیسی بود و این شبکه طوری طراحی شده بود که سازنده انگلیسی تماس می‌گرفت و می‌گفت که یادتان باشد فلان کالا با کد فلان تمام شده است. نظام سلطه در واردات کالا انحصار در انحصار ایجاد کرده بود، اما امروز ما با منابع جدید جهانی ارتباط برقرار کرده‌ایم.
به گفته وی، تحریم هزینه داشته است ولی فایده هم داشته است ما خیلی آسیب ندیدیم اما در عوض دشمنان به هدفشان نرسیده‌اند به هر صورت دشمن علیه ما فعالیت می‌کند. رسما اعلام کرده است که قطعا آسیب می‌زنیم حال که امروز دشمن اعلام جنگ کرده است، آیا در شرایط جنگی باید میدان جنگ را واداد باید تسلیم شد باید اظهار ضعف کرد اینها نشانه ملیت است؟ باید مقاومت را بالا برد همانطور که در جنگ مقاومت کردیم باید به دشمن بگوییم بزن ولی بدان من هم خواهم زد. باید سپر را جلوی دشمن گرفت و ایستاد.
وی افزود: آیا اگر وا بدهیم دشمن کنار می‌کشد؟ اگر از مواضع خود کوتاه بیاییم آنها ده قدم جلوتر می‌آیند اگر کوتاه بیاییم هزینه‌های ما ده برابر بیشتر می‌شود. نوع برخورد منفعلانه و ضعف نشان دادن نشانه ایران اسلامی نیست. الان بحث چرایی نیست بحث ایراد گرفتن از همدیگر نیست الان زمان مقاومت است در زمان جنگ نباید همدیگر را خرد کنیم و اگر قرار است مقاومت کنیم، الزاماتی دارد همانطور که در جنگ خط قرمز داشتیم امروز هم خط قرمز داریم.
امروز زمان اختلاف نیست
آل‌اسحاق اضافه کرد: همانطور که حضرت امام(ره) فرموده بودند باید در شرایط جنگی ید واحده داشته باشیم. امروز وقت اختلاف دولت و مجلس نیست. وقت یقه گرفتن از دولت نیست وقت ایجاد فضای ناامنی نیست الان فقط بسیج همت و یگانگی لازم است. اگر قرار است مقاومت کنیم این را باید همه قبول کنیم امروز مسائل اقتصادی خط قرمز کشور است. باید در مسائل امنیتی در مسائل منافع ملی و در شرایط انقلابی همه با هم در حوزه اقتصاد ید واحده داشته باشیم. باید مجموعه پتانسیل‌ها، تدابیر و انضباطات در ستادی مثل ستاد عملیات اقتصادی فرماندهی شود.
«ستاد فراقوا» برای تحریم تشکیل شود
وی افزود: دولت، مجلس، بخش خصوصی، سیاسیون، منتقدین، اگر هر یک راه خود را بروند این خطر است. پیشنهاد می‌کنم برای اداره امور اقتصادی یک ستاد فراقوه‌ای مثل شورای عالی امنیت ملی تشکیل شود مثل شورای سایبری که مقام معظم رهبری دستور ایجاد آن را دادند بنابراین باید مجموعه‌ای قدرتمند هماهنگی کل جریانات اقتصادی را داشته باشد و ضرورت آن قطعی است. اگر نتوانستیم به هر دلیلی ستاد فراقوایی تشکیل دهیم باید ستاد تدابیر ویژه که زیر نظر امنیت ملی است تشکیل و اختیارات قانونی تقویت شود. رییس اتاق بازرگانی تهران گفت: فضای روانی کشور باید به گونه‌ای باشد که دشمن نتواند در جنگ روانی تاثیر بگذارد الان وقت آن نیست هر روز یک وزیر اقتصادی به مجلس کشیده شود. وزرای دولت احتیاج به کمک دارند نه اینکه سوهان روح داشته باشند نباید در این شرایط مشکلات دولت زیاد شود باید کمک کنیم و دست به دست هم بدهیم.
وی افزود: باید دولت هم قبول کند و پیشنهادات را بپذیرد اگر الان مشکلات اصلی ما بحث نقدینگی واحدهای تولیدی است نباید به نظام بانکی انتقاد کنیم، خود بانک‌ها هم بنگاه‌ اقتصادی هستند باید دست به دست هم دهیم تا مشکلات را حل کنیم. الان بحث حیات و ممات است.
وی افزود: یکی از مشکلات امروز تامین مواد اولیه و گشایش اعتبارات است و در این زمینه دو مشکل تامین ارزی و تامین ریالی وجود دارد. مجلس، دولت و بانک‌ها کمک کنند تا برای گشایش اعتبار حداقل ریالی اخذ شود؛ یعنی فعالان اقتصادی و بنگاه‌های تولیدی با 10 درصد گشایش اعتبار کنند و نیاز به ریال یک دهم شود. البته باید بانک‌ها هم تقویت شوند در این شرایط ویژه و با همدلی ایجاد و فضای امید باید دست به دست هم دهیم تا مشکلات حل شود. هر چند ما معتقدیم که مشکلات امروز راحت‌تر از زمان جنگ است.
ارزهایی که بدون جابه‌جایی مانده‌اند
رییس اتاق تهران گفت: آقای بهمنی اعلام کرده‌اند 140 میلیارد دلار ارز داریم. این اغراق نیست. هیچ گاه ذخایر ارزی ما آنقدر نبوده است، اما قدرت جابه‌جایی زیادی ندارد. وی ادامه داد: مجموعه تجربیات ما در 30 سال گذشته نشان داده است که چگونه می‌توانیم این منابع را جابه‌جا کنیم.
این شدنی است دولت و مجلس به هم اعتماد کنند و به بخش خصوصی اعتماد بیشتر شود. باید بدانیم راهی جز موفقیت و راهی جز حرکت به جلو نداریم الان در وسط میدان جنگ هستیم کشتی‌های پشت سر را از بین برده‌ایم راهی جز موفقیت نداریم اگر کوتاه بیاییم نگرانی‌هایمان ده برابر می‌شود. رییس اتاق تهران تاکید کرد: مسائل اقتصادی ادبیات خاص خودش را دارد باید با عقل اقتصادی حل شود. نمی‌شود با ادبیات سیاسی مسائل اقتصادی را حل کرد، مدیریت بخش اقتصادی باید حرفه‌ای شود آدم‌های حرفه‌ای آب دیده می‌توانند بحران‌ها را حل کنند.
دولت گرانی کالاهای اساسی را مهار کند
آل‌اسحاق گفت: در مساله گرانی‌ها که وجود دارد باید فضای روانی کشور مدیریت شود. یکی از موضوعاتی که حساسیت ویژه دارند مایحتاج عمومی جامعه است. 70 درصد نیازهای مردم در 5 گروه غذا، پوشاک، بهداشت، مسکن و آموزش قرار می‌گیرد و حساس‌ترین آنها گروه اول؛ یعنی غذا است. ما در زمان وزارت بازرگانی کالاها را به سه دسته عادی، ضروری و حیاتی تقسیم کرده بودیم. 24 قلم کالا بود که دولت موظف بود آنها را تامین کند یعنی عرضه و تقاضای آنها متناسب باشد و در زمان جنگ این 24 قلم کالا در نوع ذخیره‌سازی تامین، و توزیع زیر میکروسکوپ بود و این 24 قلم کالا حداقل نوسانات را داشت این شدنی است، ولی لازمه آن تدبیر است باید ذخیره‌سازی انجام می‌شد. وی افزود: دولت می‌توانست از 6 ماه قبل ذخیره‌سازی کند تا در خصوص کالایی مثل مرغ با کمبود کنجاله سویا و ذرت مواجه نباشیم. در زمان دکتر شیبانی دولت موظف شد این 24 قلم کالا را تا 2 سال تامین کند و با حمایت دولت ذخایر نفت، گندم، شکر و دارو تامین شد و حتی رییس‌جمهور گفت، اگر انبارهای نفت هم پر است نفت و بنزین را بر روی کشتی‌ها نگه‌دارید اگر انبارهای کشور پر از گندم است در انبارهای کشورهای همسایه ذخیره کنید و کشتی‌های پر از کالا را بر روی دریا نگه‌دارید بنابراین می‌شد و می‌شود کالاهای مورد نیاز را تامین کرد تا فضا ملتهب نشود. به گفته آل‌اسحاق، بنیان‌های ما قوی است هیچ گاه ما 140 میلیارد دلار پول نداشته‌ایم. در شرایط جنگی بودجه وزارت بازرگانی 3 میلیارد دلار بود الان امکانات ما قابل‌قیاس با جنگ نیست. بحث گرانی‌ها قابل‌حل است. باید مسائل اقتصادی خط قرمز کشور شود و در نسخه‌های عملیاتی بدون فلسفه چرایی برنامه‌ها اجرا شود باید به دنبال نفع انقلاب و مردم باشیم. اختلاف‌های گروهی و حزبی را کنار بگذاریم و هر جا که لازم باشد، اتاق بازرگانی آمادگی دارد تا این مسوولیت را به عهده بگیرد.