نشست هم‌اندیشی اتحادیه صادرکنندگان فرآورده های نفتی و تشکل های فعال در حوزه تولید و صادرات فرآورده‌های نفتی برگزار شد.
📌 در این جلسه که با حضور مدیرانی از انجمن های پالایشگاه های روغن سازی، بازیافت، روغن، قیر، کارفرمایان پالایشگاهی و پتروشیمی، فدراسیون صنعت نفت، صندوق توسعه صادرات فرآورده های نفتی، هیئت مدیره و هیئت رئیسه کمیسیونهای اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های نفتی برگزارگردید، رئیس هیئت مدیره اتحادیه اوپکس بر لزوم استفاده متقابل از ظرفیت های تشکل های فعال صنعت نفت تاکید کرده و گفت : با توجه به شرایط کنونی نیازمند بازنگری و بازسازی روابط با تشکلهای همکار و نهادهای دولتی هستیم.
📌نگاه افراطی به تولید، صادرات در محاق
«سید حمید حسینی» با اشاره به رقابت سال گذشته پالایش و پخش با بخش خصوصی که زمینه‌ساز قاچاق در هیدروکربن گردید، گفت: به همین ترتیب در حوزه روغن‌های کارکرده و قیر، شرایط و تنگناهایی به وجود آمد که نگاه دستوری دولت منجر به تبعات سوء استفاده و قاچاق نیز شد.
در همه جای دنیا روال معمول تجاری به این شکل ترسیم می گردد که تولید کننده کار تولیدی انجام می دهد. تخصیص ثبت سفارش به وارد کننده واگذار می‌گردد و تاجر نیز به صادرات مشغول است، اما شیوه غیرمتعارف در کشور ما، تولید کننده را مکلف کرده است که مجاز به صادرات باشد، در نمایشگاه‌های خارجی حضور به هم رساند و تخفیفات را نیز شامل حال تولید کننده می کنند.
حسینی ادامه داد: نگاه افراطی به تولید، تجارت و صادرات را به محاق برده است. با توجه به ظرفیت مضاعف صادرات ما نسبت به وضعیت فعلی، باید صادرات کشور به حداقل ۷۰ میلیارد دلار در سال برسد که زمینه‌ساز کاهش تورم، اشتغال زایی، روابط حسنه با همسایگان و شکوفایی اقتصادی باشد.
رئیس هیئت مدیره اتحادیه اوپکس افزود: ظرفیت صادرات به کشورهای همسایه به میزان ۱۳۶۰ میلیارد دلار است و ایران می تواند سهم بیش از ۱۰ درصدی را از این بازار به دست بیاورد و صنعت فرآورده های نفتی کشور نیز می‌تواند با ایجاد اتاق فکر، رویکردهای جدید بازسازی و استفاده از ظرفیت اعضای فعال، سهم ۵ میلیارد دلاری را به دو برابر افزایش دهد.
📌 تنظیم گری در تشکل های نفتی
«ابوالقاسم هاشمی»، بازرس اتحادیه نیز در ادامه گفت: با توجه به تلاش اتحادیه و تشکل های نفتی جهت تصویب نهاد رگولاتوری و عدم همکاری دولتها، به نظر می‌رسد تشکلهای صنعت نفت و فرآورده ها می توانند از مواهب تنظیم‌گری در قیمت‌های مرضی الطرفین تامین خوراک واحدهای تولیدی بهره مند گردند. لذا پایداری همگرایی در صورتی امکان پذیر خواهد بود که شاخص های اندازه گیری در آن لحاظ گردد.همچنین در جلسات خصوصی نیز دستورات درون گروهی باعث می گردد توان مطالبه‌گری بخش خصوصی افزایش یابد.
📌رانت یارانه ای دولت
«حسین منیری»، عضو هیئت مدیره اتحادیه اوپکس، با اشاره به رقابت ناسالم شرکتهای دولتی و خصولتی با بخش خصوصی واقعی گفت: باتوجه به دریافت یارانه این نهادها، عملا بخش خصوصی در تولید و صادرات دچار مشکل شده است، که باید شرایط را تقویت نموده تا در شرایط مساوی فضای تولیدی و تجاری مناسبی برای بخش خصوصی فراهم گردد.
📌 حذف نفتی ایران و ونزوئلا از بازار جهانی
رئیس کمیسیون سوآپ، بانکرینگ و ترانزیت اتحادیه اوپکس نیز در ادامه از خطرات جدی که صنایع بالادستی نفت را تهدید می کند، پرده برداشته و گفت: شرکتهای حوزه نفتی باید انعکاس دهنده آثار مخرب تحریم باشند، چرا که کشور ما با تولید ۲۵۰ میلیارد متر مکعب تولید گاز خود کمتر از ۱۰ درصد آن را صادر و مابقی را مصرف می‌کند. در حالی که پارس‌جنوبی ۹ درصد گاز کل جهان در آن متمرکز است، در اثر تحریم به راحتی همکاری توتال را از دست دادیم و قطر، گاز و میعانات گازی را از این حوزه برداشت می‌کند.
«مرتضی فیروزی» با اشاره به اینکه توافقات پنهان روسیه و آمریکا بر این مبنا قرار گرفته که ایران تامین کننده گاز نباشد ادامه داد: ونزوئلا بزرگترین منابع نفتی دنیا را دارد و با تحریم ایران و ونزوئلا سعی دارند این دو کشور را از گردونه بازار نفت خارج کنند. همچنین حجم صادراتی ایران را تقلیل داده و در نبود گاز نیز صنایع ارزآور پتروشیمی فولاد و معدن نیز در این چرخه معیوب دچار فرسایش خواهند شد.
فیروزی در پایان گفت: فرآیند سوآپ دولت خاتمی که زمینه‌ساز امنیت ملی و مالی با کشورهای همسایه شمالی و جنوبی شده بود، باخردستیزی دولت بعدی لغو گردید و متاسفانه اینگونه خرد ستیزی و عدم ایجاد فضای خردورزی، کشور را دچار بحران های متعددی قرار داده و خواهد داد.
📌 چالش های صنعت قیر داخلی
در ادامه «داوود محمدی»، رئیس انجمن قیر سازان با اشاره به این که انجام یک یا دو کار صنفی نوعی موفقیت محسوب می‌شود گفت : در حوزه قیر با توجه به چالش های به وجود آمده در خوراک و تولید قیر داخلی و رقابت ۲۵ درصدی در خرید خوراک واحدهای تولیدی، این موضوع را از طریق نایب رئیس مجلس و رئیس پالایش و پخش پیگیری کردیم و هم‌اندیشی ذی نفعان حوزه قیر در این زمینه می تواند از قیمت‌گذاری دستوری و خودتحریمی دستگاه‌های ضابط دولتی جلوگیری نماید.
📌بالادست تصمیم به حذف بخش خصوصی گرفته است.
افسارگسیختگی نقدینگی بخش خصوصی را تضعیف نموده است، حجم نقدینگی در مسیرها و نتایج دیگری هدایت می شوند.
رئیس هیئت مدیره فدراسیون صنعت نفت با بیان جمله فوق افزود: تاسیس تشکلهای موازی، بخش خصوصی را در نگاه حاکمیت تضعیف نموده است. این نگاه هدفمند باعث شده است تا بخش خصوصی تکثیر داده شود و عمق و کارایی آن نیز تقلیل یابد.
«رامین خسرو خاور» در ادامه افزود: زایش تشکل های کوچک، منجر به واگرایی بخش خصوصی خواهد شد، لذا باید همگرا باشیم و از تشکیل تشکل های موازی جلوگیری نماییم.
خسروخاور درادامه به ظهور و بسط نهادهای خصولتی و حکومتی در امور کارفرمایی صنعت نفت اشاره کرده و گفت: این نهادها به عنوان قرارگاه ها، نقش واسطه با دولت را ایفا می‌کنند و سهمی را نیز در آینده برای بخش‌خصوصی قائل نخواهند شد.
به طور مثال از ۱۷ IPC به غیر از سه تای آنها الباقی یا خصولتی یا حاکمیتی هستند.
این ترتیبات منجر به نحیفی بخش خصوصی و حذف آن در آینده خواهد شد.
خسروخاور در پایان به تلاش سه ساله فدراسیون صنعت نفت در تنظیم اساسنامه رگولاتوری اشاره کرده و گفت: برای تحقق نهاد تنظیم‌گری در صنایع نفتی، حاضر به همکاری با اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های نفتی هستیم تا موازی‌کاری و فرسایشی در تصویب آن صورت نگیرد.
📌 لزوم همگرایی بخش خصوصی با خصولتی ها
عضو هیئت مدیره انجمن پالایشگاه‌های روغن سازی، سخنران بعدی این نشست نظری متفاوت ارائه داد: چهار پالایشگاه روغن سازی به عنوان نهاد خصولتی نفع شخصی نداشته و در کنار بخش خصوصی می باشند.
«رامین حیدری» با اشاره به اینکه مشکلات بخش خصوصی و خصولتی ها باید در چنین نشست هایی بررسی و حل و فصل شود، افزود: پیشنهاد می‌کنم با هماهنگی وزیر صمت، از واردات روغن موتور و گریس جلوگیری شده و انجمن روغن سازی با توجه به پذیرش بازار و شرایط مورد قبول تولیدکنندگان روغن، در خصوص واردات اظهار نظر و تصمیم گیری نماید.
انجمن پالایشگاه‌های روغن سازی در کنار بخش پایین‌دستی بوده و تاکید دارد، به دنبال رانت و امتیاز از هم نباشیم، این انجمن تعهد می‌کند، اسلک وکس واحدهای تولیدی را تامین کند به شرطی که هر یک از واحدها، بر طبق ظرفیت درخواستی خود و در زمان مورد تعهد، آن را برداشت کنند، پول خرید خوراک را بدهند و صادرات خام نداشته باشند.
📌 رقابت خصولتی ها با بخش پایین دستی نفت
گفته آقای حیدری با واکنش رئیس هیئت مدیره انجمن تولیدکنندگان پارافین مواجه شد.«حیدر ذوالفقاری» پیشنهاد نمود جلسه هم اندیشی با انجمن پالایشگاه‌ها برگزار گردد، چرا که قیمت اسلک وکس رشد ۸ برابری در طی یک سال داشته و پالایشگاه‌های روغن سازی به عرضه هفتگی ۱۵۰۰ تن خود در بورس متعهد نیستند و حتی دو پالایشگاه روغن سازی، خوراک را در رینگ صادراتی عرضه می‌کنند و رینگ داخلی منجر به رقابت ناسالم و عرضه قطره چکانی شده است. ذوالفقاری، مقررات دست و پا گیر، بازگرداندن فرسایشی ارزش افزوده را نیز به عنوان موانع توسعه صادرات ارزیابی کرده و گفت: امیدواریم جلسات هم اندیشی بتواند فضای کسب و کارمان را بهبود ببخشد.
📌 تقویت خام فروشی
نائب رئیس اتحادیه صادر کنندگان فرآورده‌های نفتی هم با تایید سخنان رئیس انجمن پارافین ادامه داد: امتیازاتی که برای پالایشگاه‌های روغن سازی در تامین خوراک داده شده است به صنایع پایین دستی تسری نشده و ظرفیت مناسبی نیز ایجاد نکرده است. همچنین بحث خام فروشی را نیز تقویت نموده است.
«رضا فخاری» اظهار امیدواری کرد با ایجاد بسترهای جدید در هم اندیشی بتوان پیشبرد مناسبی در تامین رضایت واحدهای پایین دستی روغن و پارافین ایجاد کرد.
📌 برگزاری مرتب جلسات هم اندیشی
عضو هیئت رئیسه کمیسیون قیر اتحادیه اوپکس: تضاد منافع واحدهای تولیدی فرآورده‌های نفتی با نهادهای دولتی و خصوصی در صورتی می‌تواند به افزایش تعاملات منجر گردد که این نشست ها و جلسات هم اندیشی، به طور مرتب برگزار گردد.
«وحید شیخی» همچنین گفت: شاید در صنایع بالادستی نتوانیم دستاوردی داشته باشیم، اما می‌توانیم در موضوعاتی با این نهادها همگرایی داشته داشته و گزارش آن را جهت تقویت صنایع پایین دستی به حاکمیت ارائه دهیم.
📌 موضوعات کلی تعریف نگردد!
«عزیزی»، نماینده انجمن کارفرمایان پالایشگاهی نیز در ادامه بر همگرایی تشکل های خصوصی و مطالبه گری آنها تاکید داشته و گفت: باید موضوعات ارائه شده کلی نباشد، به طور مثال اطلاق مبارزه با رانت، مسلماً واکنش مثبتی را با نهادی که از ذی نفعان رانت است ایجاد نمی‌کند و باید مطالبات به گونه‌ای تعریف گردد که نهادهای متصل به حاکمیت بتوانند از آن به نفع بخش خصوصی دفاع کنند.
📌 خصولتی سازی نه خصوصی سازی!
مشاور هیئت مدیره اتحادیه اوپکس، خصولتی سازی را مقدم بر خصوصی‌سازی دانسته و از عدم کنترل، نظارت و پاسخگویی این نهادها انتقاد نمود.
«سعید رفیعی فر» همچنین افزود: همراه با خصوصی‌سازی، هرج و مرج اقتصادی هم ترویج داده شد و برای تغییر این وضع، نهاد رگولاتوری می‌تواند نقش آفرینی نماید.
در تنظیم گری نیازی به لابی گری و خواهش نبوده و مکانیسم ها جریانات را هدایت می‌کنند.
وی با اشاره به سودآوری غیر قابل تصور کارگزاری های بورس ادامه داد: فعالیت های پنهان و غیر شفاف بورس کالا نیز از جمله معضلات نبود نهاد تنظیم‌گری می باشد.
📌 ارائه راه حل نه بیان مشکلات!
«صدیقه سعیدی» عضو هیئت مدیره اتحادیه اوپکس، نیز تشکل های موازی را بسان چوب های نازکی تشبیه نمود که به راحتی شکسته خواهند شد. همچنین انجمن ها به امید دست یافتن به حل مشکلات خود دارای یک تیم همکاری واحد نیستند و هیئت مدیره کنونی اتحادیه از کلیه تشکلهای خصوصی، برای ارائه راه حل ها دعوت به هم‌اندیشی می نماید.
📌 اثربخش بیشتر در افزایش تشکل ها
رئیس انجمن بازیافت، تشکیل متعدد تشکل ها و انجمن ها را باعث حداقلی نقاط تعارض و عدم اشتراک منافع دانسته و تشکلهای کوچک را فرزندان تشکلهای بزرگ دانست.
«فرزان گلچین» همچنین نتیجه مطالبات مثبت را در منافع جمعی و عقب‌نشینی از منافع صنفی ارزیابی کرد.
📌 مدلسازی رفتار های تشکل ها
«محمدرضا مجلل» عضو کمیسیون بازرگانان بر مدل سازی رفتارهای تشکل‌ها اشاره داشت و گفت: راهکار عملی جلسات هم اندیشی در این است که کارگروه هایی با حضور نمایندگان دو تشکل تشکیل دهیم و با توجه به اینکه هر یک از طرفین، منافع حداکثری میخواهند، نقاط اشتراک و تلاقی را اهمیت داده و قاعده بازی تجاری را به درستی انجام دهیم.
📌 در ادامه تعدادی از مدعوین نیز به بیان نظرات خود پرداختند:
«سیدمحمد حسینی» رئیس صندوق توسعه صادرات فرآورده‌های نفتی گفت: باید کارآفرین ها را که منبع اشتغال زایی کشور هستند، در راهروهای قضایی گرفتار نکنیم و از بضاعت تشکلهای بخش خصوصی در صنایع بالادستی استفاده کنیم.
«احمد معروفخانی» عضو هیئت مدیره اتحادیه، از تهاتر میعانات گازی دولت به ارگانها در قبال کسری بودجه خبر داد که می‌تواند بازار مناسبی را برای صنایع پایین دستی هیدروکربنی ایجاد نماید.
«رضا جزایری» از انجمن صنفی پتروشیمی نیز متذکر شد که این انجمن درصدد ایجاد تشکل های جدید نبوده و یگانگی خود را حفظ می نماید.
«فریدون اسعدی» دبیرکل اتحادیه اوپکس: پیشنهاد می کنم یک کمیته کارشناسی تشکیل دهیم و در این کمیته از نظرات کارشناسی حوزه کسب و کار استفاده نماییم.
«احمد احسانی» مدیر عامل شرکت پترو موند نیز معتقد است همه فعالین اقتصادی در معاملات اقتصادی فردی خوب عمل می کنند ولی متاسفانه در فرایند همکاری با تشکل ها و تضاد منافع دچار مشکل هستند.
«علیرضا کریمی» عضو دیگر هیئت مدیره اتحادیه اوپکس، بر لزوم استفاده از پتانسیل‌های صادراتی کشورهای همسایه تاکید کرد و گفت: مطمئناً یکی از سرفصل‌های جلسات هم اندیشی تشکل های نفتی باید بررسی صادرات پایدار به کشورهای همسایه و کمک به صنایع بالادستی توسط بخش خصوصی باشد.
📌 در پایان این جلسه، رئیس هیئت مدیره اتحادیه اوپکس پیشنهاد نمود، برای تبادل نظر بیشتر تشکل‌ها و اعضا دبیرخانه مشترکی شکل گیرد.
حمید حسینی درخواست نمود برای توانمندسازی اعضای اتحادیه صادرکنندگان فرآورده های نفتی در مباحثی چون نمایشگاهها و سفرهای خارجی همفکری ایجاد گردد و تشکلهای حمل و نقلی، بورسی، صرافی و دیگر فضاهای کسب و کار در اتحادیه عضو گردند.
وی ادامه داد: تعاملاتی نیز با نهادهایی چون ستاد، استاندارد و وزارت های صمت و نفت خواهیم داشت، تا مشکلات و مسائل جاری مورد حل و فصل قرار گیرد.
حسینی طرح‌های مشترک پژوهشی با اتاق‌های بازرگانی را از دیگر موضوعات فعالیت اتحادیه برشمرده و از تشکلهای توانمند درخواست نمود، نظرات خود را ارائه نمایند.
همچنین هم اندیشی روابط عمومی‌های تشکل های موازی و استفاده از رسانه‌های اتحادیه از جمله ماهنامه دنیای انرژی، همایش های سالانه و نمایشگاه صنایع پایین دستی نفت خواهد توانست، فضای رسانه‌ای و تجاری مناسبی برای دیگر تشکل ها محسوب گردد.
رئیس هیئت مدیره اتحادیه همچنین از ایجاد یک سامانه معاملاتی به نام «اوپکس مارکت» جهت سازوکاری برای بازاریابی و بازارسازی فعالان پایین‌دست خبر داد که می تواند برای خریداران خارجی نیز جذاب باشد.
حمید حسینی در پایان از امکانات کانتینری اتحادیه در پایانه گمرکی بندرعباس سخن به میان آورد که در فضای ده هکتاری، با کلیه امکانات آماده خدمات صادراتی فرآورده‌های نفتی برای کلیه تشکل‌ها ایجاد شده است.