ایران توان تولید ۵درصد نفت خام جهان را دارد

روحانی امروز در همایش اقتصاد مقاومتی در حوزه انرژی در دانشگاه علم و صنعت ایران اظهار داشت: تحریم‌های اقتصادی در 5 حوزه اصلی تجاری، سرمایه‌گذاری، مالی، حمل‌ونقل و نفت و گاز طراحی شده است.

وی افزود: تا سال ۱۹۹۵ تحریم‌های اولیه آمریکا شرکت‌های آمریکایی را از مبادله تجاری و سرمایه‌گذاری در ایران منع کرده بود، اما از آن سال به بعد تحریم‌های ثانویه آمریکا کشورهای ثالث را از مبادله تجاری و سرمایه‌گذاری با ایران منع کرد.

این کارشناس اقتصادی اضافه کرد: اوایل اروپا با تحریم‌های ثانویه آمریکا مخالف بود و حتی به سازمان‌های بین‌المللی در این باره شکایت کرده بود، اما از آن زمان به بعد اروپایی‌ها به دلایل مختلف از جمله نیاز اقتصادی به آمریکا با آنها همراه شدند.

وی با اشاره به فرصت‌های ایجاد شده برای اصلاحات اقتصادی و اصلاح ساختارهای اقتصادی و ساختارهای بخش انرژی کشور در اثر تحریم‌ها گفت: یکی از این فرصت‌ها در حیطه تولید فراورده‌های نفتی است.

وی افزود: علت روند کند توسعه پالایشگاه‌های کشور تنها تأمین مالی نبوده است، بلکه به دلیل نوع قوانین و مقررات منفعت شرکت ملی نفت در تولید حداکثری نفت و صادر کردن آن به جای دادن نفت به شرکت‌های پایین‌دستی است.

روحانی تصریح کرد: تحریم‌ها به دلیل ایجاد محدودیت در صادرات نفت باعث تمایل شرکت ملی نفت به فروش داخل و احتمالاً تغییر مثبت قوانین می‌شود.

وی در ادامه اظهار داشت: پیش از تحریم امکان تولید داخل بسیاری از مواد و تجهیزات در صنعت نفت وجود داشت، اما این مواد و تجهیزات در داخل تولید نمی‌شد.

این کارشناس اقتصادی دلیل این امر را عدم برنامه‌ریزی بلندمدت مدیران صنعت نفت برای توسعه ساخت داخل، عدم اعتقاد به کیفیت تجهیزات تولید داخل، تبعیض میان شرکت‌های داخلی و خارجی در تعهدات مالی و پرداخت مطالبات، دسترسی شرکت نفت به منابع ارزی فراوان و عدم نیاز به صرفه‌جویی و همچنین فساد بوده است.

وی تصریح کرد: تشدید تحریم‌ها باعث افزایش زمان، هزینه و ریسک خرید مواد و تجهیزات مورد نیاز، صنعت نفت از شرکت‌های خارجی شد و به دلیل این فشارها بعضی ساختارها در صنعت نفت تغییر کرده یا در حال تغییر است.

وی در ادامه با بیان اینکه به دلیل تحریم‌ها به جای عرضه‌کننده نفت می‌توانیم عرضه‌کننده فرآورده باشیم، گفت: خریداران نفت بسیار محدودند، اما خریداران بنزین بسیار گسترده و پراکنده هستند و پیگیری معاملات فراورده‌های نفتی و تحریم آنها بسیار دشوارتر است.

روحانی افزود: با وجود توان تولید 5.2 درصد از نفت خام جهان تنها 2 درصد ظرفیت پالایش نفت جهان در اختیار ایران است.

وی در ادامه گفت: پیش از تحریم‌ها مدیریت و راهبری پروژه‌های نفتی بر عهده خارجی‌ها بود، اما تحریم و خروج خارجی‌ها باعث شد پس از توقف کوتاهی وادار شویم، مدیریت و راهبری را بر عهده کنسرسیوم‌های داخلی بگذاریم.

روحانی در ادامه به مدل وزارت نیرو به عنوان یک مدل قابل اتکاء و شبیه‌سازی در صنعت نفت اشاره کرد و گفت: وزارت نیرو بعد از جنگ با محدودیت شدید مالی مواجه شد و در عین حال تقاضای مصرف برق به شدت در حال افزایش است.

وی افزود: با محاسباتی مشخص شد، شکستن پروژه‌ها و مدیریت واحد و تجمیع خرید هزینه‌های اجرای پروژه‌های برق به شدت کاهش می‌یابد و در عین حال با تجمیع خرید امکان تحمیل شرایط و انتقال تکنولوژی از شرکت فروشنده فراهم می‌شود.

این کارشناس انرژی در ادامه اظهار داشت: اصلاح سازوکارهای معیوب فروش نفت از دیگر مزایای تحریم است، چنانچه پیش از شروع تحریم فروش نفت عدم شفافیت شدیدی در مقدار و ارزش واقعی فروش نفت وجود داشت.

روحانی افزود: محدودیت جدی شرکت ملی نفت در صادرات نفت باعث ورود بخش خصوصی به تجارت خارجی نفت شد و راه‌اندازی بورس نفت این آثار و برکات فوق‌العاده مثبتی خواهد داشت.

روحانی اظهار داشت: ابداع و توسعه روش‌های تأمین مالی جدید در صنعت نفت نیز از مزایای تحریم است چنانچه راه‌های بسیاری وجود دارد که تاکنون به کار گرفته نشده است که از جمله آنها می‌توان به فروش سهام پروژه‌ها و روش‌های انتقال بدهی به بخش خصوصی در داخل دولت اشاره کرد.

وی تأسیس نهادهای جدید و تخصصی مانند بانک صنعت نفت و صندوق‌های تخصصی توسعه فناوری و ضمانت فناوری را از دیگر روش‌های مالی جدید دانست.

روحانی در پایان گفت: اگر تحریم نبود، حتی فرصت چنین اصلاحاتی هم نصیب کشور نمی‌شد و باید تأکید کرد که این فرصت نیز تنها در زمان محدودی در اختیار ما خواهد بود.