مدیرعامل شرکت نفت پاسارگاد گفت: بیش از ۷۰ درصد تولید قیر شرکت در انحصار یکی دو نفر بود که در اولین تصمیم، نسبت به تغییر این وضعیت و شفافیت در فعالیت‌های شرکت اقدام کردیم. بعداز حذف این مشتریان شاهد شدیدترین فشارها از سوی آنها بودیم.
شرکت نفت پاسارگاد از مجموعه شرکت‌های
وابسته به سازمان تأمین اجتماعی و وزارت کار، تعاون و رفاه اجتماعی است که
در زمینه تولید "قیر" فعالیت می‌کند. این شرکت با داشتن 6 کارخانه و 2
پایانه، بزرگ‌ترین تولید کننده قیر خاورمیانه است که جایگاه مهمی در اقتصاد
کشور دارد. برای آشنایی با نحوه فعالیت‌ها، مشکلات و سیاست‌های مدیریتی
این بنگاه اقتصادی با مهندس "محسن دلاویز" مدیرعامل بزرگ‌ترین تولید کننده
قیر خاورمیانه به گفت‌وگو نشستیم. آنچه می‌خوانید ماحصل گفت‌وگوی خبرنگارما
با مدیرعامل این واحد است:
تسنیم: سیاست و شعار مدیریتی شما در شرکت نفت "پاسارگاد" چیست؟
محسن دلاویز: همان‌گونه که همواره تأکید کرده و بارها در رسانه‌ها منتشر
شده، استراتژی من و همکارانم بر سه محور "سلامت، شفافیت و تکریم" است؛ شاخص
سلامت از ضروریات اداره بنگاه‌های اقتصادی است. سلامت و پاکدستی ضرورتی
اجتناب ناپذیر و رسالتی پایدار است. از سویی با شفاف‌سازی بسترهای فعالیت
در حوزه صنعت قیر کشور، فضایی را خواهیم ساخت که فرصت‌ها برای همه یکسان
باشد و به هیچ عنوان اجازه ایجاد رانت برای عده‌ای خاص را نخواهیم داد و از
سویی دیگر، با توجه به اینکه این شرکت بازرگانی‌محور است، تکریم مشتری و
احترام به دغدغه‌های منطقی آن برای تیم مدیریتی من جایگاه خاصی دارد.
تسنیم: شنیده شد در بحث قیر رانت‌خواری فراوان است، شما با این رانت‌خواری‌ها چگونه برخورد می‌کنید؟
محسن دلاویز: بدون هیچ‌گونه تردیدی انجام کار در مسیر درست، مصائب و
مشکلات خاص خود را به‌همراه خواهد داشت. زمان ورود ما به نفت پاسارگاد، با
پدیده رانت و همچنین ویژه خوارانی روبه‌رو بودیم که با علم به اینکه برخورد
با آنها تبعاتی برای بنده و مدیرانم به‌دنبال خواهد داشت، تمام‌قد جلوی
آنها ایستادیم تا منشور سلامت مد نظر وزیر کار و آنچه به آن اعتقاد داشتیم
محقق شود. متأسفانه در گذشته با حذف مشتریان، تمام قیر پاسارگاد در انحصار
یکی ــ دو نفر خاص قرار گرفته بود که این امر نیز به انحصار این محصول در
کشور و فساد و رانت حاصل از آن منتهی شده بود. بیش از 70 درصد تولید قیر
شرکت در انحصار این افراد بود که در اولین تصمیم، نسبت به تغییر این وضعیت و
جاری و ساری کردن شفافیت در فعالیت‌های شرکت اقدام کردیم. بعد از حذف این
مشتریان، شاهد شدیدترین حملات و فشارها از سوی آنها و افراد وابسته به آنان
بودیم که بعد از به اجرا گذاشتن ضمانت‌نامه‌های بانکی آنها و کشیدن کار به
مراجع قضائی، توانستیم احقاق حق و از منافع سهام‌داران و بازنشستگان تأمین
اجتماعی دفاع کنیم.
تسنیم: بعد از تغییر وضعیتی که اشاره کردید، شرایط چطور شد؟ فشارها متوقف شد یا ادامه یافت؟
محسن دلاویز: در اینجا فقط این پیام را برای کسانی که به بنده و تیم
مدیریتی من فشارهایی وارد می‌کنند عرض می‌کنم که به هیچ عنوان مرعوب این
تهدیدها و تطمیع‌ها نمی‌شویم. البته باز هم تأکید می‌کنم باید امکان ظهور و
بروز فساد در فعالیت‌های اقتصادی را با اصلاح ساختارها و ماندن بر اصول و
باورهای ارزشی‌مان از بین ببریم. تأکید دولت نیز همواره بر پاکدستی و
مقاومت در مقابل کسانی است که رانت بر آنان عادت شده است. تردید نکنید بنده
با قوت و قدرت در این زمینه تلاش خواهم کرد. صنعت قیر یک صنعت ملی است که
ان‌شاءالله با سلامت و شفافیت منجر به ارزش افزوده بیش از پیش برای این
کشور خواهد شد. در سیاست‌های مدیریتی بنده در پاسارگاد، همه‌چیز باید مانند
شیشه شفاف باشد و برای همه کسانی که در این صنعت فعالیت دارند فضا و شرایط
یکسان و شفاف باشد. در سایه شفافیت است که پاکدستی و سلامت معنا پیدا
می‌کند. اجازه دهید در همین‌جا از جناب آقای دکتر ربیعی وزیر محترم کار
به‌خاطر تمام حمایت‌هایی که در این فضا از بنده و مدیرانم به عمل آورد تشکر
ویژه داشته باشم.
تسنیم: بفرمایید برای حذف پدیده رانت و جلوگیری از حضور مجدد ویژه‌خواران چه تدابیر عملیاتی در پاسارگاد به کار گرفته‌اید؟
محسن دلاویز: عمده‌ترین کار صورت گرفته تنوع مشتریان بوده است که در 3 ماه
گذشته کاملاً مشهود است. از سوی دیگر با بازنگری کلیه قراردادهای شرکت و
تعیین تکلیف قراردادهای قبلی، نظارت درون‌سازمانی و افزایش فعالیت‌های
بازرگانی توانستیم وضعیت شرکت را سر و سامان دهیم. اما مهمترین اقداماتی که
در نفت پاسارگاد برای حذف رانت و ایجاد سلامت و شفافیت کاری صورت دادیم،
حذف همه اختیارات فسادخیز مدیرعامل و مدیران زیرمجموعه بود. مسأله جدی دیگر
شفافیت است. در بنگاه‌های اقتصادی، شفافیت و ایجاد فرصت‌های برابر برای
همه یک الزام است. نباید برای رانت‌خواران پرانتز باز کرد و زمینه ایجاد
فساد فراهم آوریم. از شفافیت، هراسی نداشته باشید. بگذارید همگان بدانند که
زمینه فعالیت برای حضور در عرصه‌های اقتصادی کشور مهیاست و ناامید نشوید.
این شرکت و شرکت‌های مشابه ارث من و شما نیست و ما امانت‌داریم و به‌صرف
اینکه چند خط حکم گرفته‌ایم اجازه نداریم سلیقه‌ای شرکت‌های اقتصادی را
اداره کنیم. آیا حقیقتاً اگر شرکت مربوط به خود شما بود؛ بازهم میلیارد
میلیارد پروژه فاقد توجیه اقتصادی تعریف می‌کردید؟ از این به بعد برای
تعریف هر پروژه‌ای باید همه مسائل از جنبه‌های گوناگون بررسی و توجیهات فنی
ــ اقتصادی قابل دفاع و کارشناسانه ضمیمه آن باشد.
تسنیم: در بحث سلامت اداری به منشوری اشاره کردید که از سوی دکتر ربیعی ابلاغ شده است، این منشور چیست؟
محسن دلاویز: اجازه دهید قبل از اشاره به این منشور، اعتقاد خودم را نسبت
به این مسأله تشریح کنم. اعتقاد راسخ دارم برای امروز امن و آرام ما
خیلی‌ها دیروز زحمات زیادی کشیده‌اند. پشت میز مدیریت نشستن و دستور دادن
هنر نیست، هنر را آنانی معنا کردند که جان خود را برای تثبیت این نظام مقدس
عطا کردند. هنر واقعی از آن خانواده‌های معظم شهدا، جانبازان و مادرانی
است که سالهاست چشم به در مانده‌اند تا شاید فرزند رزمنده‌شان برگردد. این
بزرگواران این رشادت‌ها و ایثارگری را انجام داده‌اند تا امروز من و شما در
فضای امن و آرام راه آنان را ادامه دهیم، نه‌اینکه خدای ناکرده اسیر
وسوسه‌ها و مادیات و ظواهر شویم. من به فرهنگ ایثار و جهاد در اقتصاد
معتقدم. باید فرهنگ دفاع مقدس در رگ فعالیت‌های اقتصادی کشور جریان پیدا
کند و دست‌های آلوده و ناپاک فضا را بر خود تنگ ببینند. در تیم مدیریتی من
کسی حق خیانت به آرمان‌های نظام مقدس جمهوری اسلامی را ندارد. خلاصه کلام
اینکه سلامت باید در تمام فعالیت‌های شرکت نفت پاسارگاد موج بزند. اما در
خصوص منشور سلامت اداری لازم است بدانید نام اصلی این سند، منشور شفافیت و
مسئولیت پذیری اجتماعی در حوزه عملکرد شرکت‌های وابسته به صندوق‌های
بیمه‌ای، بازنشستگی و درمانی در قلمروی وزارت کار و رفاه اجتماعی است و
الزاماتی را برای مجموعه‌ها به‌منظور سلامت اداری در نظر گرفته است.
تسنیم: آیا شما با ابلاغ این منشور تغییری در فعالیت‌های روزمره خود داده‌اید؟
محسن دلاویز: بله، چنانچه دقت کردید، بیشترین تأکیدی که در منشور فوق شده
بود بحث مسئولیت اجتماعی شرکت‌های زیرمجموعه وزارت کار و همچنین نظارت بر
فعالیت‌ها با رعایت سلامت و پاکدستی است. نفت پاسارگاد در این دوره مدیریتی
با توجه به این مسأله رویکرد استراتژیک خود را تغییر داده است. از تمام
مدیران شرکت در همین زمینه خواسته‌ایم با بررسی شرایط، رایزنی و با کمک
شهرداری‌ها و استانداری‌ها به مسئولیت اجتماعی پاسارگاد در توسعه و مرمت
راه‌ها و مسیرهای شهری توجه ویژه داشته باشند و به موضوع فروش نگاه صرف
اقتصادی نداشته باشند. در بحث سلامت اداری درون‌سازمانی نیز با تقویت
حراست، حسابرسان داخلی و بازرسی ویژه تلاش کردیم تا وضعیت گذشته را سامان
دهیم.
تسنیم: آقای مهندس، اگر مایلید
بفرمایید در خصوص وضعیت فنی شرکت نفت پاسارگاد در دوره کوتاه اخیر، چه
سیاست‌ها و تمهیداتی برای پیشبرد کارها و ارتقای سازمانی انجام داده‌اید؟
محسن دلاویز: خوشبختانه در این زمینه علی‌رغم مشکلات موجود و حذف مشتریان
انحصاری 70 درصدی در کمتر از 3 ماه توانستیم با جذب مشتریان جدید، ضمن
ایجاد تنوع در مشتری و حذف انحصار با رشد شاخص تولید و فروش، مطابق با
بودجه پیشنهادی حرکت کنیم. در واقع عملکرد زمستان نفت پاسارگاد علی‌رغم
مشکلات بسیار مطلوب بود و این عملکرد در شرایطی بود که فروش نقدی را در این
برهه جایگزین فروش اعتباری کردیم و شیب منحنی قیمت نیز در 4 ماه گذشته
صعودی بوده است. برنامه امسال نیز تولید 2 میلیون تن قیر در پاسارگاد است
که با توجه به ظرفیت تولید ما دور از دسترس نیست. یکی دیگر از کارهای مهمی
که در دوران مدیریتی بنده شکل گرفت ایجاد معاونت توسعه بود که با توجه به
استراتژی فعالیت‌های شرکت بسیار ضروری بود. به این نتیجه رسیدیم که برای
توسعه پایدار و آینده پاسارگاد و جبران گذشته راهی جز توسعه نداریم. به
همین منظور باید بخشی از سود شرکت را با نظر سهام‌داران به توسعه و امور
سرمایه گذاری اختصاص دهیم. البته در این مسیر مشکلاتی نیز وجود دارد. امروز
براساس ظرفیت واگذار شده به شرکت نفت پاسارگاد، در دریافت خوراک از برخی
پالایشگاه‌ها با اختلاف نظرها و چالش‌هایی مواجه هستیم. در برخی مراکز
همچون تبریز، تهران و شیراز حجم VB اختصاص داده شده، تنها جوابگوی نیمی از
ظرفیت تولید ما می‌باشد. از سوی دیگر به‌دلیل اینکه فروش VB به بورس رفته،
گاهاً مجبوریم که آن را تا 5 درصد گران‌تر خریداری کنیم. پاسارگاد برای
رسیدن به ظرفیت واقعی‌اش، نیازمند همراهی و کمک مدیران وزارت نفت در تحویل
VB به‌مقدار کافی می‌باشد. ما آماده انعقاد قراردادهای بلندمدت برد ــ برد
با حفظ منافع طرفین با شرکت پالایش و پخش هستیم. در همین زمینه همه باید
سعی کنیم تا قیمت تمام‌شده قیر صادراتی ایران در مقایسه با رقبای کشورمان
در بازار جهانی از سطح مناسبی برخوردار باشد. در غیر این‌صورت شاهد حذف
تدریجی جایگاه محصول قیر ایران از سبد مصرف بازارهای جهانی خواهیم بود.
تسنیم: آقای مهندس، سال جاری توسط
مقام معظم رهبری سال اقتصاد و فرهنگ با عزم و مدیریت جهادی نام‌گذاری شده
است، تا چه‌میزان رویکرد شما منطبق با این نام‌گذاری است؟
محسن دلاویز: همان‌طور که اشاره کردید مقام معظم رهبری سال جدید را سال
اقتصاد و فرهنگ نام‌گذاری کرده‌اند که نشان از دغدغه ایشان در جهت رفع
مشکلات اقتصادی دارد. شرکت نفت پاسارگاد نیز به‌عنوان یک شرکت بزرگ اقتصادی
در منطقه بایستی در این مسیر گام بردارد. آنچه مسلم است تکرار شعار
اقتصادی نشان از اهمیت ویژه این امر در رشد و توسعه میهن عزیزمان دارد. لذا
بنده و همکارانم با سرلوحه قرار دادن منویات مقام معظم رهبری و به‌کارگیری
شاخص‌های اقتصاد مقاومتی در راه رسیدن به اهداف موردنظر نظام تمام تلاش
خود را به کار خواهیم گرفت. از یاد نبریم کشور در شرایطی است که باید در
راستای تحقق حماسه اقتصادی مدنظر مقام معظم رهبری تمام مساعی خود را به کار
گیریم و با نگاه به درون و اعتماد به نفس و خودباوری از حداکثر توان و
ظرفیت‌های داخلی استفاده نماییم.
تسنیم: آخرین جمله شما؟
محسن دلاویز: پاسارگاد یک شرکت بزرگ است و صنعت قیر یک صنعت متعلق به نظام
کشور و منافع ملی است. باید با بهره‌وری و اصلاح فرآیندها، ارزش افزوده
بیش از پیش ایجاد کنیم. چرا با اینکه قیر ایران با کیفیت‌تر از قیر فلان
کشور منطقه است ولی قیمت توسط آن شرکت تعیین شود؟ ما ظرفیت‌های لازم را جهت
رهبری بازار منطقه داریم. تردید ندارم با این روحیه تیمی و سلامت نفس و
اراده همکارانم خواهیم توانست قصور گذشته را جبران کنیم. در پایان تشکر
ویژه‌ای از برخی نمایندگان محترم مجلس به‌ویژه دکتر توکلی و مهندس بذرپاش و
دکتر تاج‌گردون به‌سبب حمایت‌های آنان دارم.