محسن تابش- انرژی بان
مدیرکلینیک جامع انرژی ایران
• استارتاپ فی‌سی (FiCi)- تولید انرژی الکتریکی با پنجره‌های شفاف
پنجره‌های شفاف با قابلیت تولید انرژی الکتریکی از طریق سلول های خورشیدی (پاور ویندوز) یک فناوری جدیدی بوده که توسط استارتاپ فی‌سی بنیانگذاری شده است. فردیناند گراپ‌پرهاوس، مدیرعامل استارتاپ فی‌سی چنین میگوید : املاک تجاری بزرگ، انرژی بسیار زیادی مصرف می‌کنند. اگر شما بخواهید این ساختمان‌ها را به سلول های خورشیدی مجهز کنید، فضای پشت‌بام آنها پاسخگو نیست؛ لذا استفاده کردن از نمای خارجی ساختمان به‌طور قابل‌توجهی به تولید انرژی مستقل در این ساختمان کمک خواهد کرد. در لبه‌های این پنجره‌ها از سلولهای خورشیدی استفاده شده است که در یک زاویه‌ی خاص قرار گرفته‌اند؛ این ویژگی به سلول‌ها این امکان می‌دهد که نور خورشید عبوری از پنجره را برای تولید انرژی الکتریکی استفاده کنند. به گزارش گراپ‌پرهاوس، این پنجره‌ها می‌توانند بین ۸ تا ۱۰ وات انرژی تولید کرده و به کاربر این امکان را بدهند که با انرژی به‌دست‌آمده از هر مترمربع، یک گوشی را دو بار در روز شارژ کند. این پنجره ها برای اولین بار در مرکز اصلی رابوبانک، بزرگترین بانک هلند، مورد استفاده قرار گرفتند. در این پروژه از 30 متر مربع از پاور ویندوزها استفاده شد. اولین پروژه در مقیاس بزرگ توسط این شرکت نیز با تجهیز ۱۸۰۰ متر مربع از ساختمان بزرگ و تازه تأسیس مجتمع مسکونی بولدتاور در آمستردام به پاور ویندوز صورت گرفت. گراپ‌پرهاوس در این باره میگوید: هزینه‌ی سیم‌کشی برای انتقال انرژی الکتریکی به چنین پنجره‌هایی، در ساختمان‌های تجاری مستقل قابل توجه است و سرمایه‌گذاری در پنجره‌های تولیدکننده انرژی با این توصیفات، صرفه‌ی اقتصادی خواهد داشت. این شرکت هم اکنون روی نسل بعدی این فناوری کار می کند که سه برابر کارآمدتر از پاور ویندوزهای فعلی است. سطح رویی پاور ویندوزهای نسل جدید با ماده خاصی پوشش داده خواهد شد که نور مرئی تابیده شده به پنجره را به نوری نزدیک به اشعه‌ی فرو سرخ تبدیل می‌کند و این نور به سلول های خورشیدی تعبیه شده در کناره‌های این پنجره‌ها انتقال داده می شود. طبق نظریات گراپ¬پرهاوس، باگذشت زمان و با توسعه سلول های خورشیدی بهتر، راندمان این پنجره‌ها افزایش خواهد یافت؛ اما مقیاس اقتصادی این پروژه به توسعه آن نیز کمک می‌کند. او معتقد است که ساختمان‌های شیشه‌ای بزرگ می‌توانند از راهی علمی، به‌صورت مستقل انرژی تولید کنند. انجمن جهانی اقتصاد، فی‌سی را به خاطر توانایی این شرکت برای تغییر جهان، در بین ۳۰ پیشگام فناوری در سال ۲۰۱۷ قرار داد. این لیست در ۱۴ ژوئن منتشر شد و شامل شرکت‌های توسعه‌دهنده فناوری‌های مختلف مانند هوش مصنوعی، راه‌حل‌های امنیتی- سایبری و بیوتکنولوژی می باشد.
• استارتاپ اسکریمز(Screems)- نوآوری مپس (MAPS) جهت جلوگیری از انتشار گازهای گلخانه ای
این شرکت با نوآوری بسیار عجیب خود بنامMAPS (Major Appliance Power Station) ، یک فناوری کاملا تجدیدپذیر و جدید را بوجود آورده است MAPS دستگاهی با توانایی تولید برق در مقیاس میکرو بوده و قابلیت نصب در خانه ها و یا شرکت های کوچک و متوسط (SME) را دارد. اصول کاری سیستم های مپس تولید شده توسط این شرکت هلندی، بر اساس موتور استرلینگ است. در واقع می توان گفت که سیستم مپس یک Micro-CHP ( تولید همزمان برق و حرارت) است که برپایه موتور استرلینگ بدون پیستون همراه با یک پک باتری هیبرید و ماژول انتخابی فتوولتائیک کار می کند. در این سیستم پدیده ای که منجر به تولید انرژی می شود، بنام TSP می باشد. این نوعی از انرژی پتانسیل است که توسط شرکت اسکریمز به شکل نوع جدیدی از انرژی تجدیدپذیر کشف شده است. پس در دستگاه مپس الکتریسیته لازم برای لوازم خانگی، تجهیزات برقی و الکترونیکی، حرارت لازم برای گرم کردن آب، رایانه و شارژ کردن خودروی برقی از چرخش یک ژنراتور با استفاده از انرژی جنبشی تولید شده در این دستگاه، تامین می شود. از جمله مزیت های بسیار مهم محصول تولیدی شرکت اسکریمز، همانطور که در معرفی اهداف این شرکت نیز بیان شد، تاثیر فوق العاده آن در جلوگیری از انتشار دی اکسید کربن می باشد. از دیگر مزیت های سیستم مپس در تولید انرژی الکتریسیته، هزینه پایین برق تولیدی است. در واقع مپس انرژی برق را از خانه با قیمت 8 سنت به ازای هر کیلو وات ساعت تولید می کند. این در حالی است که قیمت برق در اتحادیه اروپا بطور میانگین 20 سنت و در آمریکا 13 سنت می باشد. شرکت اسکریمز، تجهیزات مپس را بصورت رایگان و بدون هزینه خرید، نصب، تعمیر و نگهداری و یا سرویس به مشتریان خود عرضه می کند. ولی الکتریسیته تولید شده را به مبلغ 8 سنت به ازای هر کیلو وات ساعت می فروشد که این یک پیشنهاد و فرصت جذاب و مقرون به صرفه برای مشتری می باشد.
• استارتاپ سولارگپس(SolarGaps)- کاهش میزان مصرف برق با تولید پرده های خورشیدی هوشمند
شرکت سولارگپس جهت برطرف ساختن مشکل نبود پشت بام جهت نصب پنل های خورشیدی، اقدام به تولید پرده های خورشیدی هوشمند کرده است. این پرده هوشمند به گونه ای طراحی شده است که در طول روز و بصورت خودکار، انرژی خورشیدی را در خود ذخیره کند و با تبدیل آن به انرژی الکتریکی، نیروی لازم برای دستگاه‌های الکترونیک داخل خانه را تأمین می‌کند. این شرکت که در اوکراین واقع شده است، چنین ادعا دارد که انرژی به دسته آمده از این پرده هوشمند قادر به کاهش میزان مصرف برق در خانه‌ها، به طور میانگین تا ۷۰ درصد می باشد. این پرده در طول روز متناسب با چرخش خورشید حرکت می کند تا بتواند حداکثر انرژی خورشیدی را دریافت کند. یک متر مربع از آن با در اختیار داشتن تابش خورشید می‌تواند صد وات انرژی الکتریسیته تولید کند. به عبارتی یک پنجره استاندارد به اندازه ۲ متر، انرژی لازم برای شارژ یک لپ‌تاپ را تأمین می کند. شرکت سولارگپس چنین پیش‌بینی کرده است که با مجهز شدن سازمان‌های بزرگ به پرده های خورشیدی هوشمند، می‌توان به طور کامل انرژی موردنیاز آن را از طریق خورشید تولید کرد.
عملکرد پرده های خورشیدی هوشمند بدین صورت بوده که با نصب آن در بخش بیرونی پنجره‌های شیشه‌ای، بخش ویژه آن که در قسمت داخلی پنجره قرار می‌گیرد، انرژی خورشیدی را به انرژی الکتریسیته تبدیل می کند. سپس این انرژی به دست‌آمده به راحتی به دستگاه‌های الکتریکی انتقال داده می شود. این انرژی همچنین می‌تواند در باتری‌های ویژه پرده هوشمند ذخیره شود تا در زمان مورد نیاز، مورد استفاده قرار گیرد. در حقیقت پرده هوشمند با یک ورودی شارژی عرضه می‌شود تا بتوان از انرژی به دست آمده توسط آن در دستگاه‌های الکترونیک مختلف استفاده کرد. پرده هوشمند ساخت شرکت سولارگپس همچنین دارای یک اپلیکیشن ویژه تلفن همراه هوشمند می باشد. این اپلیکیشن کنترل این پرده هوشمند خورشیدی را برای افراد خانه آسان می کند. از جمله ویژگی های بسیار مفید این اپلیکیشن، مطلع شدن از مقدار انرژی ذخیره شده در مخزن های پرده، بستن پرده در زمان هایی که به پرده نیازی نبوده و تنظیم حرکت خودکار آن با تابش خورشید جهت دریافت بیشترین میزان انرژی اشاره کرد . این پرده هوشمند همچنین توسط Google home و آمازون نیز قابل کنترل می باشد.
• استارتاپ اینولیس (Innolith)– دستیابی به فناوری جدید در باتری خودروهای الکتریکی
استارتاپ اینولیس قصد دارد تا که با استفاده از باتری های جدید لیتیوم یونی با چگالی بالا، به راهکارهایی مناسب جهت بهبود عملکرد، افزایش طول عمر توسعه باتری های قابل استفاده در خودروها دست پیدا کند. این شرکت با ادعای تولید اولین باتری 1000 وات بر کیلوگرم قابل شارژ در جهان، بر آن است تا پیشرفت بزرگی را در باتری های قابل استفاده در خودروهای الکتریکی ایجاد نماید. لازم به ذکر است که با استفاده از این باتری ها در خودروهای الکتریکی، تنها با یک بار شارژ کردن می توان مسیری 1000 کیلومتری (621 مایل) را طی کرد که این مقدار در مقایسه با باتری های لیتیوم یونی موجود در بازار، افزایش قابل توجهی را نشان می دهد. اهمیت این موضوع از این جهت است که جدیدا تسلا در مدل 3 خود، از سلول های 2170 با چگالی انرژی حدود 250 وات بر کیلوگرم استفاده کرده و در تلاش است تا این مقدار را به 330 وات بر کیلوگرم برساند. از طرفی دیگر، وزارت انرژی آمریکا نیز در جهت توسعه و بهبود باتری های خودروهای الکتریکی، سعی بر آن دارد که چگالی انرژی آنها را به 500 وات بر کیلوگرم برساند. لذا یا این اوصاف، چنین مشاهده می شود که در صورت درست بودن ادعای اینولیس، انقلاب بزرگی در خودروهای الکتریکی ایجاد خواهد شد. مدیر ارشد اینولیس» آلن گرینشیلد» در این باره چنین اعلام داشته است: تولید باتری هایی با چگالی انرژی 4 برابر نمونه های فعلی موجود در بازار، 3 برابر توسعه های جدید باتری های فعلی و 2 برابر هدف تعیین شده از سوی وزارت انرژی آمریکا نشان دهنده یک جهش بزرگ بوده و می¬تواند معامله بزرگی را رقم بزند.
در حال حاضر، اینولیس در تلاش است تا ایده خود را در آلمان به تولید آزمایشی رسانده و پس از آن، با صدور مجوز بهره برداری از فناوری به شرکت های تولید کننده باتری و خودروسازان بزرگ، آن را ارتقا دهد. روند توسعه و تجاری سازی این فناوری را می توان در حدود 3 تا 5 سال برآورد کرد. به گفته گرینشیلد، کشور هند را می توان یکی از مقصدهای احتمالی این محصول در نظر گرفت.
• استارتاپ وی پاور(WePower)- کاربرد بلاک چین در انرژی های تجدیدپذیر
وی پاور اقدام به راه اندازی پلتفرم بلاک چین در شبکه انرژی های تجدیدپذیر کشور استونی کرده است. این استارتاپ با به کارگیری فناوری بلاکچین این امکان را فراهم آورده است که افراد بتوانند با استفاده از ارز دیجیتال خود در برنامه های تامین کننده مستقل انرژی سهام دار شده و قیمت های انرژی را پایش کنند و سبد انرژی خود را مستقل از پیش بینی ها تطبیق داده و تنوع بخشند. بلاک چین و انرژی های تجدیدپذیر دو عامل بسیار مهم در تامین انرژی جهان بشمار می آیند. لذا با پیوند این دو عامل با هم و فراهم ساختن بستری جهت فروش انرژی از طرف تولیدکنندگان کوچک انرژی پاک و برقراری شبکه های برق غیرمتمرکز و ارزان تر, افراد زیادی می توانند با پیوستن به این پلتفرم به برق دسترسی پیدا کنند. استارتاپ وی پاور با دریافت نتایج خوبی از کشور استونی، قصد دارد تا فعالیت خود را در خارج از مرزهای این کشور گسترش دهد. چشم اندازی که وی پاور در نظر دارد، کشور استرالیاست. زیرا کشور استرالیا دارای بازار انرژی است که شرکت های محلی فعالی در آن به سرعت در حال پیشرفت می باشند.