شناخت نفت

شناخت نفت
مرتضی شهریاری – نایب رئیس اول کمیسون شیمیایی و گاز

نفت در طبیعت به سه حالت ممکن وجود دارد. جامد، مایع و گاز. نفت مایع به رنگ قهوه ای تیره تا سیاه متمایل به آبی یا سیاه می باشد که گاهی تشعشع مهتابی رنگ دارد. نفت جامد یا شبیه جامد به نام قیر PITCHشناخته می شود.
قیر مشهور دریاچه TRINIDAD یک مثال از ذخیره پهناور نفت در حالت جامد است.
فرض می شود چنین ذخایری بعد از تبخیر یا مهاجرت ( MIGRATION ) برشهای سبک تر تشکیل می شوند. ذخایر گازی بعنوان ذخایر گاز طبیعی شناخته می شوند که گاهی با بنزین طبیعی هم همراه است. گازی که از کندانس شدن ذخیره حاصل می شودشامل بخش خوبی از برش های سبک تر با نقطه جوش حداکثر 30 درجه سلسیوس درجه سانتیگراد می باشد. ذخایر مربوطه شامل گاز عمدتاً به شکل غیر قابل حل در نفت مایع هستند. اگر چه ترکیب نفت خیلی به منشاء تشکیل آن وابسته نیست اما به طور مشخص با زمان تشکیل ذخیره نفتی و لایه های متفاوتی که نفت از آن مهاجرت کرده است تغییر میکند. بیشتر ترکیبات موجود در نفت از ترکیب هیدروژن و کربن حاصل می شوند.

نفت
معدل ترکیب نهایی نفت عمدتاً به شکل اجزاء اصلی هیدروکربن ها یعنی کربن و هیدروژن به صورت زیر داده می شوند :
کربن 86-84 درصد ---- هیدروژن 14-11 درصد
عناصر مهم دیگر عبارتند از : گوگرد، اکسیژن و نیتروژن. این عناصر بعنوان ناخالصی در هیدروکربن ها تحت عملیات قرار می گیرند. این به علت خواص اصلی آنها نظیر بو و رنگ و خوردگی و غیره می باشد. به طور کلی مجموع این سه عنصر به طور متوسط بیشتر از 5% نیست موارد استثنایی هم وجود دارند و مثال هایی از آن نفت خام خلیج فارس- روسیه است. فرآیندهای فیزیکی، تصفیه، تبخیر، تقطیر جزء به جزء سرد کردن ، به علت وجود خواص هیدروکربن ها می باشد، اما فرآیندهای شیمیایی نظیر عملیات TREATINA و فیلتراسیون به علت حضور ترکیبات سولفور و اکسیژن و نیتروژن می باشد. از میان سری های هیدروکربن های زیادی که در نفت وجود دارد فقط چند تا از آنها که برای مقاصد تجاری مهم شناخته شده اند، بهترین سری های شناخته شده ترکیبات اشباع نظیر پارافین ها ونفتین ها و ترکیبات غیر اشباع نظیر آروماتیک ها و اولفین ها می باشد. همین طور ترکیبات ارگانومتالیک ( آلی – فلزی ) که به مقدار چند PPM در نفت وجود دارند که به عنوان سم کاتالیست شناخته می شوند.بیشترین تعداد کربن موجود در نفت خام C70 است.


۳ مرداد ۱۳۹۷ ۱۸:۰۰
تعداد بازدید : ۱,۰۵۰