کارشناسان حوزه انرژی، انرژی مصرفی با ارزش ریالی محصولات به دست آمده را تشبیه به دو کفه نابرابر ترازو میدانند که سهم انرژی به کار رفته سنگین‌تر از کفه دیگر است.
به گزارش پایگاه خبری اوپکس به نقل از خبرنگار اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، با توجه به اهمیت کشاورزی در رشد اقتصادی جوامع،امنیت غذایی،ایجاد اشتغال، صنایع تبدیلی،تهیه مواد خام،ایجاد و حفظ محیط زیست، این شاخه اقتصادی همیشه مورد نظر دولتمردان بوده است.
کشاورزی با گستردگی فعالیت در زمینه های زراعت، باغداری، گلخانه، شیلات، دام و طیور، پرورش کرم ابریشم و زنبورعسل که طی چندین سال گذشته بخش کشاورزی 14 درصد از تولید ناخالص ملی و 20 درصد از اشتغال را به خود اختصاص داده است.
این حوزه علاوه بر تاثیرگذاری بالا به دلیل بهره وری پایین نیز مورد توجه قرار گرفته به گونه ای که کارشناسان این حوزه در قیاس انرژی مصرفی با ارزش ریالی محصولات به دست آمده را تشبیه به دو کفه نابرابر ترازو میدانند که سهم انرژی به کار رفته سنگین تر از کفه ی دیگر است.
بر همین اساس با مدیر دفتر بهره‌وری انرژی سازمان بهره‌وری انرژی ایران(سابا) این موضوع را جویا شدیم.
محمد اکبری سیار مدیر دفتر بهره‌وری انرژی سازمان بهره‌وری انرژی ایران(سابا) در گفتگو با باشگاه خبرنگاران جوان در خصوص سهم این حوزه در مصرف انرژی اشاره و بیان داشت: این بخش 4 درصد از مصرف نهایی کل انرژی و 14 درصد از مصرف انرژی الکتریکی را به خود اختصاص داده که این میزان 3 الی 4 برابر بیشتر از متوسط مصرف جهانی است.
وی در ادامه تصریح کرد:رشد مصرف برق کشاورزی در حدود 8.5 درصد در سال است که در کنار آن 15 هزار میلیارد ریال یارانه به آن تعلق می گیرد که این رقم 59 درصد کل یارانه پرداختی در بخش انرژی در حوزه کشاورزی بوده است.
اکبری در خصوص میزان مصرف آب کشاورزی گفت:از 450 میلیارد مترمکعب حجم سالانه آب تجدید شونده در کشور،93 درصد آن متعلق به همین حوزه است که متاسفانه تنها راندمان 32 درصدی دارد که در مقایسه با کشورهای در حال توسعه دارای جایگاه پایینی است.
اکبری گفت:آبیاری شالیزارها با راندمان 20 درصد کمترین و آبیاری قطره ای با 90 درصد بهره وری دارای بیشترین میزان بهره وری است.
وی در خصوص قوانین این حوزه گفت: بیشترین جایگاه تامین آب کشاورزی مربوط به چاه ها و آب های زیرزمینی است،بر همین اساس از 800 هزار چاه قانونی و غیرقانونی در کشور سالانه در حدود 8 درصد از چاه های مجوز دار برقی می شوند که تا آخرین آمار سال 92 در حدود 220 هزار چاه برقی در کشور وجود داشت. برقی شدن چاه ها و تعرفه پایین برق کشاورزی سهولت استفاده از چاه ها را به دنبال داشته آسیب جدی به کاهش آب های زیرزمینی وارد کرده است.
گفتنی است ضریب مکانیزاسیون ایران به عنوان یکی از عوامل تقاضا انرژی در بخش کشاورزی نیم برابر جهان و سرانه مصرف انرژی 3 برابر متوسط جهانی است که این امر نشان دهنده حجم بالای هدر رفت انرژی در ایران است.
در راستای سامان دهی این شرایط قوانینی در زمینه اصلاح الگوی مصرف،هوشمند سازی چاه های کشاورزی، استاندارد سازی و ... تدوین و دنبال میشود.همچنین استفاده از الکترو پمپ های پربازده و استفاده از تجهیزات کنترل کننده باعث کاهش در مصرف آب و برق و افزایش راندمان بهره وری شده می شود.همچنین انرژی های تجدید پذیر نیز از این قاعده مستثنی نیست.
همچنین آموزش مدیریت انرژی به مخاطبین کشاورزی می تواند در بهبود شرایط گام موثری باشد که خوشبختانه تفاهم نامه ای با این مضمون بین سازمان بهره وری انرژی ایران با معاونت آب و خاک جهاد کشاورزی به امضا رسیده که طی آن یک مرکز آموزش مدیریت انرژی در بخش کشاورزی تاسیس شود تا با آموزش آکادمیک بتوانند الگوی درست رفتاری را در این قشر زحمت کش نهادینه کند.